Διάβασα μερικές λέξεις του Carlo Verdone στο «La grande Bellezza» που σχεδόν είχα ξεχάσει: «Έχω περάσει όλα τα καλοκαίρια της ζωής μου κάνοντας αποφάσεις για τον Σεπτέμβριο. Τώρα όχι πια, τώρα περνάω το καλοκαίρι ενθυμούμενος τις αποφάσεις που πήραν και που έχουν εξαφανιστεί. Τι έχουν ενάντια στη νοσταλγία; Είναι ο μόνος πιθανός αντιπερισπασμός για όσους δεν πιστεύουν στο μέλλον. Ο μοναδικός. Χωρίς βροχή τελειώνει ο Αύγουστος και ο Σεπτέμβρης δεν ξεκινά». Μακάρι να μπορούσα να το είχα γράψει. Τώρα έρχεται ο θρίαμβος της κομψότητας έναντι της εξωστρέφειας και η νίκη της γαλήνης ενάντια στη λαϊκίστικη ζέστη, ζέστη σαν διεφθαρμένη δημοκρατία. Η ζεστή βροχή φτάνει, μουσκεύει τα κόκαλά μας, ο άνεμος που έρχεται να τα στεγνώσει, οι μικρές μέρες, τα μεγάλα απογεύματα, τα βαθιά βλέμματα, το βιολετί φως της Καστίλλης, το φθινόπωρο Velázquez της Μαδρίτης, τα φρέσκα ξυπνήματα που μας ενθαρρύνουν να φορέσουμε ένα μπερέ, που μας ενθαρρύνει να είμαστε ευτυχισμένοι και η αίσθηση είναι ζωντανή και πλήρως. Η μάλλινη κουότα που ουρλιάζει για περιπέτεια, το στιφάδο που σε γνέφει, η πρώτη μεγάλη καταιγίδα και το κρύο στο πρόσωπο φεύγοντας από μια συναυλία. Το petrichor φτάνει, η αντανάκλαση των νυχτερινών φώτων στις λακκούβες, η απέραντη γαλήνη, η ζωή χωρίς τεχνάσματα, τα απογεύματα με διάβασμα και ταινίες, οι βόλτες στην ύπαιθρο, τα μανιτάρια και οι ασερόλες, η εκδίκηση των ευτυχισμένων, η εκδίκηση ο σοφός Και το κρασί, γιατί φτάνουν τα σταφύλια, πολύ περισσότερο από τη γη μου παρά τα καρπούζια. Και με περισσότερη τάξη. Μην συγκρίνετε τον άρρωστο καύσωνα του καλοκαιριού με τον ανάλαφρο και κομψό ήλιο του κυδωνιού, που μας ζεσταίνει μέσα μας, κουρασμένους να καίγονται απ' έξω.
Ο Josele Santiago μας λέει ότι θα είμαστε εκεί τον Σεπτέμβριο και ότι δεν σκοπεύει να τρυγήσει, αλλά ότι θα φορέσει νέα γραβάτα. «Επιτέλους θα κάνω κάτι αληθινό. Πόσο χαρούμενος είμαι!». Η λογοτεχνία, η παραγγελία και τα σοβαρά γεύματα επιστρέφουν. Τα χαμόγελα των παιδιών ξανακατοικούν στους δρόμους, οι πόρτες των σχολείων στολίζουν σε τόνους ώχρας και θα μάθω ξανά από τις γριές της αγοράς. Ο Σεπτέμβρης μυρίζει σαν ένα καλά αεριζόμενο μουσείο και μια παιδική ηλικία που όχι μόνο δεν έχει χαθεί, αλλά ζει πλέον σε άλλα μάτια. Η κόρη μου είναι ακόμα πιο όμορφη το φθινόπωρο, όταν ο χρυσός της επιδερμίδας της γίνεται χαλκός και το ναυτικό της φαίνεται ακόμα καλύτερο –και αυτό λέει– από πέρυσι. Να τη δω να μεγαλώνει το φθινόπωρο, να περπατήσω μαζί της στο Κάμπο Γκράντε, το Ρετίρο, να κάνουμε προσκύνημα μαζί στο Ναυτικό Μουσείο για να παραδώσουμε τα όπλα στους δικούς μας, στους ξεχασμένους ήρωες της γης μου, σε εκείνη την καστιλιανή σημαία που κάποτε δέσποζε στις θάλασσες. Κάντε χαρούμενο το φθινόπωρο ενός παιδιού και θα δημιουργήσετε έναν χαρούμενο άνθρωπο, ίσως συγγραφέα, αλλά σίγουρα θα σκοτώσετε ένα σαββατοκύριακο. Το φθινόπωρο είναι εμβόλιο κατά του τρόμου.
Ο χτύπος της καρδιάς που πέφτει και η ένταση σαν απαλό σχοινί, αντίο στις σκιές, τις κλειστές πληγές και τα ανοιχτά παράθυρα. Καινούργια ρούχα στα παλιά έθιμα, τα σωστά χρώματα που δίνουν πραξικόπημα, η ευλογημένη ρουτίνα που ηρεμεί τον έφηβο, οι έρωτες του καλοκαιριού πληγωμένοι μέχρι θανάτου, κάποιοι γοφοί που σε κοιτάζουν στραβά, ένα ερωτικό γράμμα στη λήθη. Το μελάνι επιστρέφει, ο καφές στη γωνία του μπαρ και το όμορφο κορίτσι στο φανάρι. Φτάνουν οι κουβέρτες, η προληπτική σιωπή και τα μετά τα γεύματα που έρχονται μαζί με το δείπνο. Ο διαγωνισμός μαγειρέματος, το ταμείο ραδιοφώνου, μια «λεωφόρος» στο Ελ Κολμάο. Ο Ludovico Einaudi και η Ella Fitzgerald επιστρέφουν. Τα φύλλα και οι μαύροι κύκλοι θα πέσουν. Θα κάτσουμε να ξαναγράψουμε στο μπλε πιάνο. Θα βρίζουμε το καλοκαίρι και τα περίχωρά του. Φτάνει η μυρωδιά από εξώφυλλα βιβλίων, οι προθέσεις ομορφιάς στις πρώτες σελίδες των τετραδίων και ο Μπομπ Ντίλαν να τραγουδά το «If You See Her, Say Hello». Είμαστε όλοι εδώ.
Σήμερα ξεκινούν όλα. Σήμερα παραδινόμαστε στις υποχρεώσεις, στο νοητικό σχήμα, σήμερα διώχνουμε τα περιθώρια στο περιθώριο. Σήμερα ανεβαίνουμε στο θρόνο, σήμερα δεν υπάρχει χώρος για χυδαιότητα. Σήμερα ακόμα και ο παραθεριστής έχει τάξη, σήμερα οι κοντές culottes είναι κρυμμένες, ντρέπονται για τον εαυτό τους και κρύβονται στον πάτο των ντουλαπιών, κάτω από την αξιοπρέπεια της γης μου. Σήμερα κανείς δεν μπορεί να κατεβάσει το πιγούνι μας, σήμερα τα κεφάλια μας ψηλά, τα μάτια μας κάτω, τα χέρια μας στις τσέπες, η καρδιά μας ήρεμη, τα σπίτια μας σε τάξη.
Έχουμε αντέξει το καλοκαίρι και έχουμε γράψει μέχρι εξάντλησης. Έχουμε περπατήσει μαζί Σακραμένια, Σανταντέρ, Κονίλ, Μαδρίτη, Πενάφιελ, Ελ Μπιέρζο ακόμα και Οξφόρδη. Έχουμε αναλύσει αεροδρόμια και έχουμε νιώσει ότι αντικατοπτρίζεται σε κάθε άτομο που παραθερίζει. Λαχταρήσαμε τους θαυμαστές και τα παλιά ταξίδια της αλήθειας. Έχουμε υποφέρει σε τρένα χωρίς αέρα και σε πισίνες σαν παγίδες. Τα καταφέραμε. Σήμερα οι πρόγονοί μας μας αγκαλιάζουν, τα παιδιά που ήμασταν μας κοιτούν, σήμερα κοιτάμε λοξά τους παππούδες που θα είμαστε, τα φθαρμένα βήματα, την περηφάνια ότι έζησες σωστά, την πομπή μέσα, τον θρίαμβο της ηθικής νίκης και αυτόν τον εθισμό να βλέπεις τον χλευασμό από το περιθώριο. Σήμερα δεν υπάρχει τίποτα να γιορτάσουμε και γι' αυτό γιορτάζουμε τα πάντα. Υπάρχουν μέρες που μετατραπήκαμε σε δανδήδες, σε γενετικούς νικητές, σε υπέροχες επιτυχίες DNA. Σήμερα το φως προειδοποιεί ότι η ζωή είναι σοβαρή και ότι οι αντικατοπτρισμοί έχουν τελειώσει, ότι τα χαρτιά είναι στο τραπέζι και ότι έχουμε πέντε, όπως όλοι οι άλλοι. Αυτό φαίνεται καλό και μπορούμε μόνο να δείξουμε τα πρόσωπά μας μέχρι να μας το σπάσουν. Έρχεται ο Σεπτέμβρης. Σας συμβούλεψε ήδη ότι θα νικούσαμε.
