UMTHETHO 6/2023, we-3 kaMeyi, ukulungiswa koMthetho 8/2022




Umcebisi wezoMthetho

isishwankathelo

Umongameli kaRhulumente waseCatalonia

Amanqaku 65 kunye nama-67 oMthetho abonelela ukuba imithetho yaseCatalonia ibhengezwe, egameni lokumkani, ngumongameli weGeneralitat. Ngokuhambelana noku kungasentla, ndibhengeza oku kulandelayo

ziphethe

intshayelelo

I-Aran yinyani ye-Occitan enikwe isazisi sayo, kunye nokubonakaliswa okwahlukileyo, kubandakanywa nesazisi solwimi, kuba iSitembu sokuzimela saseCatalonia sithatha iAran njengolwimi lwendawo yayo. Obu bubunye buxhomekeke kukhuseleko oluthile ngolawulo olulodwa lomthetho osekwe kumanqaku 11.2, 36.3 kunye nama-94.1 oMthetho. Lo myalelo osemthethweni uzalisekiswa ngokuvunywa koMthetho 35/2010, ka-Oktobha 1, ngo-Occitan, arans e-Arn, kunye noMthetho 1/2015, we-5 kaFebruwari, kulawulo olukhethekileyo lwe-Arn.

Umthetho 35/2010, kwilungiselelo lokuqala elongezelelweyo, umisela ukuba unomlingiswa womthetho wophuhliso olusisiseko woMthetho kwaye uhlanganiswe, ngokubhekiselele kwi-ARN, kulawulo olukhethekileyo lwalo mmandla okhankanywe kumanqaku 11 kunye ne-94 ye Ummiselo. Ngokufanayo, malunga nolwimi lwesi-Aranese, inqaku le-1.1 limisela ukuba into yomthetho othethiweyo kukukhusela eCatalonia yaseOccitan, ebizwa ngokuba yi-Arans e-Arn, njengolwimi lweenkobe zalo mmandla, kuzo zonke iindawo kunye namacandelo, ukukhuthazwa, ukusabalalisa. nolwazi lolu lwimi kunye nolawulo lokusetyenziswa kwalo ngokusemthethweni. ISiqendu 13.1 sichaza ukuba iAran, njengolwimi luka-Arn, lulwimi lwesithuthi nolwimi oluqhele ukufunda kumaziko emfundo e-Arn, ngokungqinelana nemimiselo yemigaqo yemfundo jikelele. ISiqendu 14.1 sibonelela ulawulo olufanelekileyo kwimiba yezemfundo malulawule kwaye luququzelele ukusetyenziswa kolwimi luka-Arn njengolwimi lwesithuthi nolwesiqhelo lokufunda lokufundisa iintsana e-Arn, ngokwenkqubo-sikhokelo yemigaqo yemfundo ngokubanzi yeGeneralitat. Kwaye inqaku 14.2 limisela ukuba i-Arans kufuneka isetyenziswe ngokuqhelekileyo njengolwimi lwezithuthi kunye nolwimi lokufunda oluqhelekileyo kwimfundo yaseprayimari neyesekondari e-Arn, ngokungqinelana nemigaqo yemfundo jikelele yeGeneralitat.

Umthetho 1/2015, kwintshayelelo, umisela ukuba i-Occitan, kwiintlobo ngeentlobo ze-Aranese, lulwimi lwase-Arn kwaye yenye yeentsika kunye nenye yeempawu ezisisiseko ezenza i-Aranese identity, kwaye ibandakanya kwinyani ye-Occitan yeSizwe. . Uphawu lwe-arans njengolwimi lwezithuthi oluchazwe kuMthetho 35/2010 lukhona kwakhona kuMthetho 1/2015. Ngokukodwa, inqaku 8.1.c limisela ukuba lulwimi oludla ngokusetyenziswa njengolwimi lwesithuthi nolwemfundo kumaziko emfundo e-Arn.

Imithetho yemfundo jikelele yaseCatalonia ikwaqaphela i-Arans njengolwimi lwesithuthi nolwemfundo. Ngokukodwa, uMthetho 12/2009, kaSeptemba 10, wezemfundo, okwinqaku le-11.1 umisela, njengomgaqo jikelele, ukuba isiCatalan, njengolwimi lwaseCatalonia, lulwimi oluqhelekileyo olusetyenziswa njengolwimi lwezithuthi kunye nokufunda, ikwalawula ngokucacileyo. ii-arans. ISiqendu 17.1 sibonelela ukuba i-Occitan, ebizwa ngokuba yi-Aran e-Arn, lulwimi lwalo mmandla, ngokungqinelana nenqaku 6.5 loMthetho, kwaye ngolo hlobo lulwimi lwezithuthi kunye nolwimi lokufunda oluqhelekileyo kumaziko emfundo e-Arn. Ukongeza, inqaku 17.2 longeza ukuba zonke izikhombisi ezenziwe kwisihloko II soMthetho 12/2009 ukuya kwisiCatalan njengolwimi lwemfundo eCatalonia kufuneka zandiswe kwii-arans zamaziko emfundo e-Arn.

Imithetho yesiCatalan esandula kuvunywa ikwachaphazela ukusetyenziswa kweelwimi kwimfundo engeyiyo yaseyunivesithi. I-Decree Law 6/2022, ye-30 kaMeyi, kwingxelo ecacisayo, igxininisa ukubaluleka kweprojekthi yolwimi lwamaziko emfundo, ukuya kwinqanaba lokuba ithathelwe ingqalelo njengeyona nto iphambili yemodeli yolwimi lwesikolo, kwaye ikwabandakanya oko kusekwe linqaku le-14 Umthetho 12/2009, omisela ukuba amaziko karhulumente kunye namaziko abucala kunye nemali karhulumente kufuneka alungiselele, njengenxalenye yeprojekthi yemfundo, iprojekthi yolwimi ebandakanya unyango lweelwimi kwiziko. Ukuthathela ingqalelo lo mxholo, uthe ummiselo-mthetho ujolise ekumiseleni imigaqo esebenzayo ekulungiseleleni, ekuvunyweni, ekuqinisekisweni nasekuhlaziyweni kweeprojekthi zeelwimi zamaziko emfundo karhulumente kunye namaziko emfundo exesha elide aneemali zoluntu, ukuwaseka njenge umbutho wokufundisa kunye nokusetyenziswa kweelwimi ezisemthethweni kwiziko ngalinye. Kulawulo lwezi khrayitheriya, ubunye be-Arn bubonakaliswe kwimbono yolwimi kwaye ibhekisela kwinto enye kwinqaku lesi-3.3 kunye nelungiselelo lesithathu elongezelelweyo, elimisela ukuba kwintsimi ye-Arn, iiprojekthi zeelwimi kufuneka zithathele ingqalelo arans , njengolwimi lwezithuthi luka-Arn kunye nolwimi lokufunda lwezithuthi kunye nesiqhelo kumaziko emfundo, ngokungqinelana nemimiselo yolawulo. Unyango lwe-arans, ke, luhambelana ngokupheleleyo nemithetho yolawulo olukhethekileyo lwe-Arn, yaseOccitan kunye nemfundo: isiqinisekiso se-arans, kwintsimi yase-Arn, njengolwimi lwalo kwaye, ngokungena, njengemoto. ulwimi kunye nokufunda okuqhelekileyo kumaziko abo emfundo.

IPalamente yaseCatalonia yamkele uMthetho 8/2022, we-9 kaJuni, malunga nokusetyenziswa nokufunda iilwimi ezisemthethweni kwimfundo engeyiyo eyunivesithi. ISiqendu 2.1 salo mthetho sithetha ngawo simisela ukuba isiCatalan, njengolwimi lwenkobe eCatalonia, lulwimi oludla ngokusetyenziswa njengolwimi lwezithuthi nolwemfundo lwenkqubo yezemfundo, nolwimi olusetyenziswa ngokuqhelekileyo ekwamkeleni abafundi abasanda kufika. Umthetho 8/2022 ukwathathela ingqalelo ubunye bolwimi lwe-Arn, ukuze kubonelelo olulodwa olongezelelweyo lumisela ukuba kumaziko emfundo e-Arn iiprojekthi zeelwimi kufuneka ziqinisekise ukufunda kunye nokusetyenziswa kwekharityhulam kunye nokusetyenziswa kwezemfundo kwe-Arans, ulwimi lwabo. yalo mmandla, ngokuhambelana nemimiselo yemigaqo. Nangona kunjalo, iimpawu ze-arans eziphuma kuMthetho we-8/2022 zahluke ngokuyinxenye kule migaqo ikhankanywe kwimihlathi yangaphambili, kuquka ne-Decree Law 6/2022. Umthetho uthe awuyiqondi ngokucacileyo imeko ye-Arans njengolwimi lwezithuthi kunye nokufunda okuqhelekileyo ekufundiseni amaziko emfundo ase-Arn, kuba ayilubeki gca unxibelelwano lwemveli olumiselwa ngumthetho waseCatalan phakathi kokuqondwa uphawu lolwimi lwe-arans kunye nomlingiswa walo njengolwimi lwezithuthi kunye nokufunda okuqhelekileyo kwinkalo yemfundo.

Ngenxa yesi sizathu, ukuqinisekisa ukuqiniseka ngokusemthethweni kunye nokuphepha ukutolikwa gwenxa ngokumalunga nokusinda kwe-Arans njengolwimi lwezithuthi kunye nokufunda okuqhelekileyo kumaziko emfundo ase-Arn, kubonwa kuyimfuneko ukuguqula uMthetho 8/2022 kwisalathiso esikhethekileyo sokusetyenziswa kunye nokufunda ii-aranes kwimfundo engeyiyo eyunivesithi.

Inqaku elilodwa Uhlengahlengiso lwesibonelelo esongezelelweyo soMthetho 8/2022

Ubonelelo olongezelelweyo loMthetho 8/2022, we-9 kaJuni, wokusetyenziswa nokufunda iilwimi ezisemthethweni kwimfundo engeyiyo yaseyunivesithi, uhlonyelwe, kwaye ubhalwe ngolu hlobo lulandelayo:

Kumaziko emfundo ase-Arn, iiprojekthi zeelwimi kufuneka ziqinisekise ukufunda kunye nekharityhulam yesiqhelo kunye nokusetyenziswa kwezemfundo kwe-Arans, njengolwimi lwalo mmandla kunye nolwimi lwezithuthi, ngokungqinelana nemimiselo yemimiselo esebenzayo.

LE0000730561_20230506Yiya kwi-Affected Norm

izibonelelo zokugqibela

Iziphumo zokuqala zoqoqosho kunye nohlahlo lwabiwo-mali

Imimiselo ethi ekugqibeleni ibandakanye iindleko ezibizwa kuhlahlo lwabiwo-mali lweGeneralitat okanye ukuhla kwengeniso ivelisa iziphumo zokuqalisa ukusebenza komthetho wohlahlo lwabiwo-mali ohambelana nonyaka wohlahlo lwabiwo-mali ngokukhawuleza emva kokuqalisa ukusebenza komthetho wohlahlo lwabiwo-mali ongqamana nonyaka kanye emva kokungena. ukusebenza kumthetho wohlahlo lwabiwo-mali.

Ukungena kwesibini ekusebenzeni

Lo mthetho ungene ukusebenza kusuku emva kokupapashwa kwawo kwiGazethi esemthethweni yeGeneralitat de Catalunya.

Ngoko ke, ndiyalela ukuba bonke abemi abasebenzayo kubo lo Mthetho basebenzisane nawo ekuthotyelweni kwawo nokuba iinkundla ezihambelana nawo nabasemagunyeni bayawuthobela.