Iyo minomwe mibvunzo nemhinduro nezve Pegasus scandal

Charlotte PerezTORA

Kwete kubva zvakazarurwa zveaimbova National Security Agency kondirakiti Edward Snowden muna 2013 akange anzwa nezvenyaya yepasi rose cyber espionage pamwero wakakura kudaro. Miles anonzi ndiye akabatwa nehusori nekubatisa nharembozha yake neIsrael Pegasus nhamba spyware. Muvhuro uno, Gurukota reMutungamiriri, Félix Bolaños, vakazivisa kuti Pedro Sánchez naMargarita Robles vanga vabatwa nehusori uhu, asi chirongwa ichi chinoshanda sei? Ndivanaani vave vanyajambwa neusori uhwu? Nderipi data rawakwanisa kuwana?

Espionage inoitika sei?

Sekureva kweGurukota reMutungamiriri, Félix Bolaños, pakati paMay naChikumi 2021 zvakaitwa panharembozha dzeMutungamiriri weHurumende, Pedro Sánchez, uye Gurukota rezvekudzivirirwa, Margarita Robles.

Hapana humbowo hwekupindira kunotevera.

Pegasus inotapurira sei mafoni?

Iyo 'spyware', yakatangwa nekambani yeIsrael NSO Group, haidi kuti mushandisi aite kuti awane nharembozha. Nekudaro, Pegasus inogona kushandisa 'yakanangwa phishing': kutumira meseji inongodzvanya kamwe chete inokwanisa kuwana iyo terminal. Inogonawo kuiswa kuburikidza nekufona, pasina chikonzero chekupindurwa; uchishandisa transceiver isina waya kana nemaoko pafoni pachayo.

Nderipi data rawakwanisa kuwana?

Ndizvozvo, Pegasus yakatora 2,6 gigabytes kubva pafoni yaSánchez muna Chivabvu 2021 uye 130 megabytes muna Chikumi. Dhata yakatorwa kubva kuRobles 'mobile kamwe chete, 9 megabytes yeruzivo. Nekudaro, ruzivo rwakawanikwa haruna kukosha semhando ipi. Sezvakatsanangurwa naJosep Albors, mukuru wekutsvagisa kukambani yecybersecurity ESET, Pegasus inokwanisa kusefa marudzi ese eruzivo, inogona kumisa maikorofoni kana kamera uye kurekodha. Iwe unogona kuwana mafoto, mavhidhiyo kana mameseji, pinda masocial network, mazita mazita kana kugadzwa ari pakarenda. Uye, zviri pachena, iwe unogona wiretap mafoni.

Ndevapi vamwe vatungamiri vakasorwa nehutachiona uhu?

Sezvakaziviswa neThe Washington Post gore rapfuura, vangangoita 3 vatungamiri (vakuru venyika), makurukota gumi uye mambo vakasorwa naPegasus. Mapurezidhendi matatu angangove akasora anga ari: Emmanuel Macron (France), Barham Salih (Iraq) naCyril Ramaphosa (South Africa). Vakuru vakuru gumi vakasorwa vaiva: Imran Khan (Pakistan), Mustafa Madbouly (Egypt), Saadeddine El Othmani (Morocco), ivava vachiri pachigaro; naAhmed Obeid bin Daghr (Yemen), Saad Hariri (Lebanon), Ruhakapa Rugunda (Uganda), Bakitzham Sagintayev (Kajztan), Nuredin Bedui (Algeria) naCharles Michel (Belgium), vasisipo pachigaro. Uye pakupedzisira Mambo weMorocco, Mohamed VI, maererano nekuferefetwa kwemubatanidzwa wevatapi venhau, angadai akatamburawo nehusori.

Yaive Morocco here yakasora Macron?

Muna Chikunguru 2021, bepanhau reChirungu 'Le Monde' payakaratidza kuti Mutungamiriri weFrance Emmanuel Macron akabatwa nehusori uye kuti nharembozha yake yakabatwa ne "software" yeIsrael. Uye kwete yake chete, asiwo iyo yenhengo gumi neina dzeHurumende yake. Zvinoenderana nekuferefetwa kwebepanhau reParisian mumubatanidzwa neInorambidzwa Nhau uye Amnesty International, nhamba yaMacron yaive chikamu cherunyorwa rwemafoni akasarudzwa neve Moroccan security service, chimwe chinhu icho Rabat agara achiramba.

Kutapukira parunhare rwaMacron kwakaitika muna 2019, munzvimbo ine dambudziko muNorth Africa neAlgeria - muvengi wepedyo weMorocco uye uko Rabat yagara iine maziso ekudzora hukama pakati peParis neAlgiers - mukati medambudziko remasangano, pamasuwo erwendo rweAfrica rweMacron. Pashure pezvinyorwa zvevatapi venhau, rimwe bhuku rakabva kuElysée Palace uye rakaunganidzwa nepepanhau reParisian rakarondedzera zviitiko izvi se“zvakakomba zvikuru” uye rakati “chiedza chose chichajekeswa paizvi zvakazarurwa nepepanhau.”

Sekureva kweForbiden Stories research, NSO Group's Moroccan mutengi chete akasarudza anopfuura zviuru gumi nhamba dzenhare kuti dzitarise mukati memakore maviri. Uye husori hwevatapi venhau, magweta, vanopikisa uye vadziviriri vekodzero dzevanhu nekuchengetedzwa kweMoroccan kunozivikanwa.

Mushure mekuendesa chichemo kuHurumende, chii chinoitika?

Kana zvangoiswa mumaoko eNational High Court (AN), chichemo chakatambirwa zvikazotongwa kuti mutongi ndiye achange achitungamira kuvhurwa kwenyaya. Chinhu chinongogara chiripo ndechekuchiendesa kuHofisi yemuchuchisi kuitira kuti igozivisa nezvekubvumirwa kuti igadziriswe uye kugona kweAN kuferefeta nyaya. Kana zvangobvumwa, zvinyorwa zvinopihwa neHurumende zvinofanirwa kuongororwa uye mishumo inokumbirwa kubva kumapurisa akakodzera.

Ndeipi chengetedzo ine mafoni aSánchez naRobles?

Nharembozha dzenhengo dzeHurumende, kana zvasvika pakuva nechengetedzo yakakura, dzine mbiri yakanyorwa. Saizvozvovo, kudzora uye kudzivirira kurwiswa pamidziyo inonyanya kuoma, masangano makuru eHurumende ane ongororo yezvekuchengetedza yezviteshi zvakati zvine hunyanzvi hwekuona kana zviteshi zvakati zvave kupindira. Kana vanga vari, ivo vanobva vangotaura chiitiko ichi kuNational Cryptologic Center.