Na vida coma na guerra, as palabras poden ser dolorosas, por iso as metáforas veñen moi ben neste momento: son para a dura realidade o que é o desinfectante da ferida, é dicir, protexen, aínda que non evitan o sufrimento. Por exemplo, se dicimos “corredores humanitarios” todos sabemos que se trata de vías de escape; ou que o "armamento ofensivo" pretende matar persoas ou destruír infraestruturas. Unha "escalada bélica" é un rexurdimento da guerra, e unha "crise migratoria" significa que moitos seres humanos teñan que abandonar as súas casas e enfrontarse á cámara, á pobreza e ao ostracismo sen máis armas que a súa dignidade.
Todas estas son frases metafóricas, cos seus substantivos e os seus
adxectivos en perfecto morteiro léxico —e o seu obxectivo é facernos crer que se o di o dicionario será porque é verdade. Deste xeito, se "aumentan as vítimas" sabemos que o que aumenta son "os mortos" e para evitar "asasinatos" despachámonos afirmando que o inimigo está "neutralizado", polo que a morte a prezo de saldo non parece unha oferta.
A riqueza lingüística nunca deu tanto de si como en tempos de guerra. Facemos “xustiza” cando en realidade é “vinganza” e apelamos ao “diálogo” para non admitir que montamos un desfile arredor dunha mesa mentres bombardeamos hospitais infantís como argumento de persuasión.
E así, se a forza militar non é suficiente, tamén temos medidas para debilitar a economía do adversario, “sancións” que lles chamamos, por non dicir “castigo”, para que o adversario non se enfade e active o seu “arsenal nuclear selectivo” ou, noutras palabras, lanzar un ataque que levaría o mundo á destrución.
Por todo iso, as metáforas son benvidas. O único inconveniente é que só entran en vigor despois da puberdade. Non antes. Na primeira idade onde a inocencia infantil é o único motivo, os fogos artificiais da linguaxe non serven de nada. Agora podes dicirlle ao neno todos os beneficios dun desinfectante, que se a ferida doe, seguirá queixándose. E se chora agarrado polas bombas, non importa que se tape os oídos.
Pero fíxate se son importantes as metáforas de que ata o propio dicionario define a "guerra" como un "desacordo", é dicir, a oposición, a discordia... Iso é o que está a pasar estes días en Ucraína?
