El Administrativo silencioso É un procedemento polo que a lei establece que, en determinados casos, a falta de decisión por parte da Administración ante determinadas solicitudes ou recursos recadados polo administrado xera un efecto que pode ser negativo ou positivo. Noutras palabras, en materia de asuntos administrativos contenciosos, a omisión na resposta por parte das autoridades estatais ás respectivas solicitudes que presenta a empresa coñécese como Silencio administrativo, que segundo a Lei 1437 de 2011 é positiva ou negativa.
Cando se trata do silencio administrativo, hai que ter en conta que este proceso se produce dentro dunha clase de mecanismos administrativos regulados e clasificados segundo o disposto en procedementos aprobación automática o de avaliación previa pola entidade. Polo tanto, isto procedemento de avaliación previa está suxeito, en caso de falta de pronunciamento oportuno, a dúas formas de resolución, unha a silencio positivo e o outro a silencio negativo. (Segundo o artigo 83 da Lei 1437 de 2011).
Esta avaliación previa debe realizarse a través dalgúns pasos que son a instrución, fundamentación, proba e, finalmente, o pronunciamento da entidade, onde se suspenderá a solicitude do administrador mentres se resolva o proceso.
A través do silencio administrativo pódese finalizar o procedemento. Non obstante, esta divídese en dúas categorías: silencio positivo e silencio negativo, segundo o mencionado artigo.
-
O silencio positivo.
O silencio administrativo positivo dáo automaticamente a Administración pública por vontade directa da lei. Os efectos inciden directamente nos procedementos administrativos, a través dos cales se aproban automaticamente nos termos nos que foron solicitados inicialmente. Hai dous requisitos principais mediante os cales se realiza a proba automática de silencio administrativo positivo, estes son:
- Que transcorreu o prazo establecido pola lei.
- Que a entidade non comunicou o pronunciamento ao xestor cando tivo a oportunidade.
Para que se realice o trámite administrativo positivo, os termos da devandita decisión deberán contarse a partir do día en que se presentou a petición ou recurso, con todo, tamén é posible que o acto positivo poida ser obxecto de revogación directa, por parte do autoridades que os pronunciaron ou os seus inmediatos superiores xerárquicos, de oficio a petición dunha parte, segundo o disposto no artigo 93 da Lei 1437 de 2011, a través do cal, para este caso de procedemento administrativo positivo, trátase:
- Cando se presenta expresamente oposición á Constitución Política ou á Lei.
- Cando está en desacordo co interese público ou social ou se intenta contra el.
- Cando se producen estas lesións inxustificadas a unha persoa.
Cal é o procedemento administrativo para proceder ao silencio positivo?
Para invocar o proceso de silencio administrativo positivo, segundo o artigo 85 da Lei 1437 de 2011, a persoa que atope nas condicións legais o beneficio do silencio positivo, deben protocolizarse os seguintes requisitos:
- O rexistro ou copia a que se refire o artigo 15 da mesma Lei 1437.
- Unha declaración xurada que especifica que non foi notificado da decisión no prazo previsto pola lei.
En ambos os casos, a escritura pública e as copias auténticas da mesma solicitude producen os mesmos efectos xurídicos na decisión favorable da solicitude que se formulou inicialmente. E, polo tanto, é deber de todas as persoas como entidades públicas recoñecer as estipulacións legais.
Cales son os supostos de orixe do silencio administrativo positivo?
Hai catro supostos polos que o procedemento está suxeito a silencio positivo, son:
- Aquelas solicitudes cuxa valoración autorice o exercicio de dereitos preexistentes.
- Os recursos destinados a cuestionar a desaprobación dunha determinada solicitude, no caso de que o individuo opte pola aplicación respectiva do silencio administrativo negativo.
- Nos procedementos nos que a consecuencia da decisión final non pode transcender directamente a administracións distintas do peticionario, limitando, danando ou afectando a intereses ou dereitos lexítimos.
- Todos aqueles procedementos a petición dunha parte non suxeitos a silencio administrativo negativo exclusivo, coa excepción dos procedementos de solicitude ex gratia e consulta que se rexen por regulamentos específicos.
-
O silencio administrativo negativo.
Este silencio administrativo negativo baséase nun dereito facultativo que neste caso está a favor do individuo que non opera automaticamente. Segundo o artigo 83 da Lei 1437 de 2011, onde se explica que o silencio administrativo negativo establece que unha vez presentada a petición, se transcorreron tres (3) meses sen a notificación da resolución que a resolve, entenderase que a resposta é negativo.
Se se presenta o caso, que a lei indica un período superior aos tres (3) meses mencionados anteriormente para poder resolver a petición sen que se decidise, entón o silencio administrativo producirase despois dun (1) mes que é contan desde a data en que se debe tomar a decisión. Ademais, é importante ter en conta que en caso de silencio administrativo negativo, este acto non xera unha exención de responsabilidade ante as autoridades, nin excusa o deber de decidir sobre a petición inicial, só no caso en que a o interesado fixo uso dos recursos contra o suposto feito ou, a pesar de recorrer á xurisdición do asunto contencioso-administrativo, notificouse unha orde de admisibilidade da demanda.
Para realizar o trámite, o administrador ten dúas opcións:
- Agarde a que a administración pública se pronuncie.
- Toma a decisión de impugnar a inactividade administrativa.
Deste xeito, no caso de que a empresa tome a decisión de impugnalo, pode facelo a través dunha instancia administrativa superior ou, nese caso, ante o Poder Xudicial a través do proceso contencioso-administrativo como se mencionou anteriormente.
O silencio negativo tamén ten como efecto autorizar á administración a presentar recursos administrativos e accións legais pertinentes, o que significa que esta figura tamén pode xerar efectos na administración e, polo tanto, terá o deber de resolver, baixo a respectiva responsabilidade. Non obstante, este deber mantense ata que se notifica que o asunto en cuestión foi posto en coñecemento da autoridade xurisdicional ou, en consecuencia, a empresa fixo uso dos correspondentes recursos administrativos.
Cales son os supostos de orixe do silencio administrativo negativo?
Os casos de orixe suxeitos a silencio negativo daranse segundo o seguinte:
- No caso de que a solicitude se centre e trate asuntos de interese público.
- Cando se debaten outros actos administrativos anteriores, agás no caso dos recursos.
- No caso dos procedementos trilaterais e todos aqueles que xeren a obriga de darlle ou facerse cargo del ao Estado.
- Aqueles procedementos que corresponden ao rexistro.
- Todos aqueles casos nos que en virtude da lei expresa se aplique a modalidade administrativa silenciosa.
Cal é o período de tempo para levar a cabo o procedemento de avaliación automática ou avaliación previa ao silencio administrativo?
Xeralmente, o procedemento de avaliación previa debe realizarse nun prazo non superior a 30 días hábiles, a non ser que se establezan novos procedementos por lei ou decreto lexislativo que requiran un período superior ao establecido anteriormente. No caso de concluír o prazo establecido para o procedemento e non se dite acto, dase por feito o silencio administrativo.
Cales son as excepcións ao silencio administrativo?
En canto ás excepcións ao silencio administrativo, pódense identificar os seguintes casos:
- Eses procedementos de mediación, arbitraxe e conciliación.
- Casos rematados por acordo ou acordo.
Cal é a relación da administración nestas situacións que se presenta en termos de silencio administrativo?
En principio, transcorrido o prazo correspondente, pérdese a obriga da administración de resolver, xa que o procedemento finalizou. Por outra banda, xérase un acto administrativo, neste caso favorable para o administrado, de carácter presunto ou tácito. Ademais, o acto a seguir ten para todos os efectos o carácter dunha resolución que pon fin ao respectivo procedemento e, polo tanto, e, finalmente, mantén o poder de nulidade de oficio.
