Dignificar as condicións laborais dos investigadores e garantir un financiamento público cada vez máis estable en I+D+i. Esta é a petición da comunidade científica e ten como obxectivo dar cumprimento á nova Lei de Ciencia, Tecnoloxía e Innovación, cuxo proxecto de reforma foi aprobado polo Consello de Ministros o pasado venres.
A futura lei, segundo a ministra de Ciencia e Innovación, Diana Morant, proporcionou máis dereitos e un horizonte de estabilidade na súa carreira profesional ás persoas que investigan e innovan. Ademais, reduce as cargas administrativas, combate a fenda de xénero, fomenta a transferencia de coñecemento á sociedade e ás empresas, e establece un sistema de goberno máis áxil, participativo e aberto para todos os territorios. Norma contemplou a creación da Axencia Espacial Española, que terá lugar nun ano.
Novas da lei
O texto incorpora o compromiso de apalancar un financiamento público para I+D+i do 1,25% do PIB en 2030 que, co apoio do sector privado, permitirá legalmente o 3% establecido pola Unión Europea. O ministro subliñou que o sistema está protexido para o futuro porque o Goberno xa está cumprindo ese obxectivo.
O regulamento introduce reformas destinadas a reducir a precariedade, dar estabilidade aos investigadores e atraer talento. Para iso créase unha nova modalidade de contrato indefinido vinculada ao desenvolvemento de actividades científico-técnicas. Diana Morant explicou que o persoal científico considérase esencial e prioritario e adoita ser unha reposición expansiva.
Neste caso, a conselleira deixou constancia de que o Goberno aprobou unha oferta pública de emprego para este colectivo, que superou o importe da substitución cero a taxas do 120%: «As novas convocatorias permitirán que nos próximos tres anos 12.000 persoas incorpóranse de forma establecida ao sistema público de ciencia».
Morant tamén destacou que a lei propoñía un novo contrato de ata seis anos para os investigadores posdoutorais, cunha avaliación intermedia e unha final que lles permitise obter o novo certificado R3. Este certificado favorece a consolidación dun posto público porque un mínimo do 25% deles en organismos públicos de investigación e un 15% nas universidades estes investigadores.
A norma establece que avaliarán e recoñecerán por primeira vez os méritos da investigación realizada no sector público e en calquera universidade, tanto en España como no estranxeiro. Ademais, o texto recolle a figura do tecnólogo.
Diana Morant anunciou que se recoñece como unha investigadora persoal de saúde que dedica o 50% do seu tempo á investigación en hospitais e centros de saúde.
Por outra banda, o texto dá seguridade xurídica á igualdade de xénero. A aposta pola igualdade demandarase, promoverase e premiarase cun premio especial para os centros de investigación e innovación das universidades. "Queremos ciencia de excelencia, e non hai excelencia científica se non se garante a non discriminación por razón de xénero", afirmou a ministra.
Así mesmo, a lei garantiu que mulleres e homes terán excedentes de permisos e que este prazo non os penaliza cando se avalían os seus méritos.
O titular de Ciencia e Innovación engadiu que a reforma está aliñada co Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia, define a ciencia como un ben común e integra os valores de ética, integridade, participación cidadá na I+D+i e a igualdade. "É a lei que necesita España para converterse nun país máis próspero, xusto e verde, a través do progreso colectivo baseado no coñecemento e a innovación", concluíu.
