“วิบัติแก่เจ้า เบธไซดา!” พระเยซูทรงประณามในข้อความตอนหนึ่งจากพันธสัญญาใหม่ โดยบ่นว่าชาวเมืองตามพระคัมภีร์แห่งนี้ไม่ยอมรับข้อความของพระองค์หลังจากเห็นการอัศจรรย์ที่พวกเขาได้เห็น ในเมืองนี้ในกาลิลีกล่าวถึงพระกิตติคุณหลายครั้ง เป็นที่เชื่อกันว่าอัครสาวกซีโมน เปโตรและแอนดรูว์น้องชายของเขาถือกำเนิดขึ้น และขนมปังและปลาก็ทวีคูณขึ้นในบริเวณใกล้เคียง Flavius Josephus บอกใน 'Jewish Antiquities' (18:28) ว่าหมู่บ้านชาวประมงที่ต่ำต้อยกลายเป็นเมืองโรมันเล็ก ๆ ที่เรียกว่า Julias ซึ่งมีอยู่จนถึงศตวรรษที่ XNUMX หลังจากที่ร่องรอยของมันหายไปตามกาลเวลาอาจเป็นเพราะการเพิ่มขึ้นของ ระดับน้ำของทะเลกาลิลี วันนี้หลายไซต์กำลังทำงานเป็นทายาทของเขา หนึ่งในนั้นคือการตั้งถิ่นฐานของ El Araj ระหว่างเมือง Capernaum และ Kursi ในที่ราบสูงโกลัน มีการพบซากบ้านโรมันและยิวที่นั่น เช่นเดียวกับร่องรอยของมหาวิหารไบแซนไทน์ ซึ่งเชื่อกันว่าเป็นโบสถ์แห่งอัครสาวก ซึ่งสร้างขึ้นตามประเพณีคริสเตียนในบ้านของซานเปโดรและซานอันเดรส จารึกในภาษากรีกที่ค้นพบในการขุดล่าสุดได้มาถึงการเสริมสมมติฐานนี้
นักโบราณคดีจาก Kinneret College ในอิสราเอลและ Nyack College ในนิวยอร์ก นำโดยอาจารย์ Mordechai Aviam และ Steven Notley ผู้มีภาพโมเสคใน diaconicon (sacristy) ของวัด ด้วยลวดลายดอกไม้และการเขียนกรอบในเหรียญกลมที่ทำด้วยด้านหลัง เทสเซอรีสีดำ ตามการแปลโดยอาจารย์ Leah Di Segni (มหาวิทยาลัยฮีบรู) และ Jacob Ashkenazi (วิทยาลัย Kinneret) หมายถึงผู้บริจาค "คอนสแตนตินผู้รับใช้ของพระคริสต์" และมีคำขอร้องจากนักบุญปีเตอร์ "หัวหน้าและผู้บัญชาการ ของอัครสาวกสวรรค์
นักเขียนชาวคริสต์ไบแซนไทน์เคยใช้ชื่อนี้ว่า "หัวหน้าและผู้บัญชาการของอัครสาวก" เพื่ออ้างถึงนักบุญเปโตร โครงการขุดเจาะ El Araj ซึ่งได้รับการสนับสนุนจากศูนย์การศึกษาศาสนายิวและต้นกำเนิดโบราณ กล่าวในแถลงการณ์ (CSAJCO), พิพิธภัณฑ์พระคัมภีร์, มูลนิธิห้องสมุดศาสนศาสตร์ Lanier และ HaDavar Yeshiva (HK)
อาจอุทิศให้กับนักบุญปีเตอร์
“การค้นพบครั้งนี้เป็นตัวบ่งชี้ใหม่ แต่เปโดรมีความเกี่ยวข้องพิเศษกับมหาวิหาร และอาจอุทิศให้กับเขา เนื่องจากประเพณีคริสเตียนไบแซนไทน์มักระบุว่าบ้านของปีเตอร์เป็นเบธไซดา ไม่ใช่เมืองคาเปอร์นาอุมอย่างที่มักคิดกันในทุกวันนี้ มหาวิหารจึงน่าจะระลึกถึงบ้านของเขา” สตีเวน นอตลีย์ ผู้อำนวยการฝ่ายการขุดค้นกล่าว
การค้นพบนี้ยังสนับสนุนการระบุตัวมหาวิหารกับโบสถ์อัครสาวกที่อธิการวิลลิบาลด์แห่งไอชเตทท์บรรยายไว้ในศตวรรษที่ XNUMX ระหว่างการแสวงบุญไปยังดินแดนศักดิ์สิทธิ์ ระหว่างการเดินทางจากเมืองคาเปอรนาอุมไปยังเมืองคูร์ซี เขาได้พักค้างคืนในสถานที่ซึ่งตามคำบอกเล่าของเขาว่า “คือเมืองเบธไซดาที่เปโดรและอันเดรสมาบรรจบกัน บัดนี้มีโบสถ์แห่งหนึ่งซึ่งบ้านของเขาเคยเป็น
มอร์เดชัย เอเวียม ผู้อำนวยการฝ่ายโบราณคดีของงาน รายงานว่า "หนึ่งในวัตถุประสงค์ของการขุดค้นครั้งนี้คือการตรวจสอบว่าเรามีชั้นของศตวรรษแรกบนไซต์หรือไม่" และพวกเขาได้บรรลุแล้ว “เราไม่เพียงแต่พบซากที่สำคัญจากช่วงเวลานี้เท่านั้น แต่ยังพบโบสถ์สำคัญแห่งนี้และอารามที่อยู่รายรอบด้วย”
สิ่งเหล่านี้จะช่วยเสริมความแข็งแกร่งในการระบุตัวตนของ El Araj/Beit haBek กับหมู่บ้านชาวยิวโบราณแห่ง Bethsaida
