Er is leven buiten Ifema. Tijdens de Kunstweek floreren verschillende aanvullende en parallelle artistieke voorstellen in heel Madrid naast de voorstellen die sinds woensdag worden georganiseerd door ARCOmadrid en de rest van de beurzen van de hoofdstad. Sommige zijn eigen initiatieven, andere maken deel uit van het GUEST-programma van de beurs, maar ze verbreden allemaal de culturele horizon buiten de hallen 7 en 9. De agenda van Madrid is eindeloos, in de vier kardinale punten. ABCdeARCO maakt een rondgang langs de meest opvallende alternatieve activiteiten.
In het hart van Madrid, op een steenworp afstand van de Gran Vía, wordt pater Ángel geconfronteerd met honger, dorst en kou. De kerk van San Antón staat dag en nacht open als centrum voor daklozen, als "veldhospitaal" voor de meest kansarmen. In deze ruimte presenteerde Óscar Murillo tot morgen, zondag, 'sociale waterval', een project dat het idee van gemeenschap onderzocht op plaatsen die voor hem als maatschappelijk relevant worden beschouwd. "Het lijdt geen twijfel dat deze kerk een belangrijke steunpilaar van de gemeenschap is", zegt de Colombiaanse bedenker.
De kunstenaar exposeert 3 schilderijen en meerdere tafelkleden die speciaal voor de tempel zijn gemaakt: "Toen ik nadacht over hoe ik in de ruimte kon ingrijpen, dacht ik aan de tafelkleden als een verwijzing naar die steun van de gemeenschap." Het voorstel krijgt naast een sociale dimensie ook een sterk kritische zin, gekoppeld aan het nummer zelf van de reeks 'Surge (social cataracts)' en aan de context van de ingreep. Voor Murillo: “de samenleving heeft staar. In hedendaagse termen voel je je een volkomen onwetende en blinde samenleving."
Sociale acties krijgen bekendheid in Madrid. Het LGTBI-collectief claimt zijn ruimte in de kunst om zijn geschiedenis te reconstrueren en zijn sociale strijd zichtbaar te maken. Het Arkhé Queer Archive, bestaande uit 50.000 stukken, waaronder foto's, kranten, recensies of gravures, introduceert Latijns-Amerika in het historische verhaal van het collectief. De makers van het "meest complete archief in het Globale Zuiden" zijn - behalve woorden - de verzamelaars Halim Badawi en Felipe Hinestrosa, die afgelopen maandag het Spaanse hoofdkwartier van de entiteit in Doctor Fourquet Street hebben ingehuldigd.
De verzamelaars Felipe Hinestrosa en Halim Badawi in Archivo Arkhé Madrid Camila Triana
De tentoonstelling 'A (not so) pink story: a short queer cultural history' omvat een selectie van ruim 300 stukken uit het Arkhé Archief; de oudste, een gravure van Theodor de Bry uit 1598, bekend als 'De hoerenjacht', het uitgangspunt van de tentoonstelling. De tentoonstelling duikt in de oorsprong van het transformisme, dat er onder andere een jurk bewaart van de Colombiaanse travestiet Madorilyn Crawford. Hij noemt voorbeelden van de eerste homoromans uit Colombia, Portugal en Spanje, zoals de nummers van de tijdschriften 'Fuori', een pionier in Italië, 'Madrid Gay' of 'Der Eigene', de eerste publicatie voor homoseksuelen in de geschiedenis.
Een andere tentoonstellingsruimte in de hoofdstad – en ook niet strikt commercieel – is Tasman Projects, een programma gesponsord door Fernando Panizo en Dorothy Neary. Het is een initiatief dat tot doel heeft verzamelaars, galerijen of curatoren te integreren in een gemeenschappelijk project. Op data zoals die van ARCOmadrid wint het aan gewicht in de kunstscène van Madrid, "om de verspreiding en kennis van de gekozen artiest te vergemakkelijken". Bij deze gelegenheid heeft een oud bankfiliaal in de ruimte het 'NINES'-project gepromoot van de maker Elsa Paricio, dat deze zaterdag werd gepresenteerd.
Het 'Novel Institute Noticing External Signals' is een onderzoeksproject dat de kunstenaar omschrijft als “intra-extraterrestrial”, en dat opereert in de tuin van zijn ouderlijk huis. Ook opgevat als een benadering van maritieme astrofotografie. Hij verstaat het als samenwerken met zijn gezin: "Eigenlijk zijn zij mijn team." Hij bevestigt dat ze al generaties lang aan dit project werken, "met de overtuiging deze en andere werelden op verschillende schalen te kunnen bereiken."
ARCO, een uitje
Sinds een jaar is Elsa Paricio artistiek leider van OTR. Kunstruimte, waar tegenwoordig 'The place watching', van Valeria Maculan, te zien is. De show is beurtelings gebouwd op dramaturgie en Grieks theater en in de enscenering verkent de Argentijnse maker het pad van het herontwerpen van het menselijk lichaam. Maculan legde uit dat "wat schilderijen aan de muur waren, figuren werden". Van daaruit begon hij lichamen en personages te zien, en door ze te activeren, dacht hij na over de mogelijkheid om een verhaal te vertellen. Het is daarom mogelijk dat de opbouw van de tentoonstelling – specifiek voor Art Week – is gepland als een drama in drie bedrijven, zoals uitgelegd door de curator, Claudia Rodríguez-Ponga. In de ruimte, die alleen open is op bepaalde tijden van het jaar, en ARCO is er een van, speelt de kunstenaar met haar verschillende werken – de Kariatiden, de Gorgonen of de Scepters – om een relatie te vormen.
Tussen openbare kunst en het digitale, het project 'RE-VS. (Reversus)', van het artistieke collectief Boa Mistura ("goede mix" in het Portugees), bestaande uit Javier Serrano, Juan Jaume, Pablo Ferreiro en Pablo Purón. Het concept lijkt misschien eenvoudig, maar de uitvoering ervan is complex: het uitgangspunt is een grote muurschildering van 10×10 meter die sober is gegraffitieerd op de gevel van een gebouw naast zijn atelier, in de wijk Puente de Vallecas. Eenmaal geverfd, is de ruimte verdeeld in 35 kwadranten en gedigitaliseerd in de vorm van NFT's, die te koop zijn bij de Ponce+Robles-galeriestand in Ifema via het digitale kunstplatform Obilum. Virtuele en echte wereld verbonden. Dit komt omdat elke keer dat u een van de NFT's verkoopt, het collectief het kwadrant van de muurschildering zal wissen. Er zijn nog twee dagen om het eindresultaat te kennen.
En van een nieuwigheid heeft het een klassieker. Want... Wat is er traditioneler dan een carajillo als ontbijt? Het 'Carajillo Visit'-initiatief beleefde vrijdag zijn zesde editie als onderdeel van ARCOmadrid's GUEST-programma, "in een poging om elk jaar genereuzer te zijn", aldus Carlos Aires. De bijeenkomst, naast de recente projecten van Mala Fama studio's en Nave Porto, draaide om het Third Paradise-concept, ontwikkeld door Michelangelo Pistoletto, de meester van Arte Povera. "Het is een concept dat spreekt over het feit dat de gemeenschap een standpunt inneemt over haar belangrijkste problemen", een filosofie die voor het eerst in Madrid werd ontwikkeld, zoals uitgelegd door Luis Sicre: "En we hebben het gedaan in Carabanchel". Het zogenaamde 'Rebirth Forum Carabanchel' had gisteren zijn plenaire sessie: Pistoletto's studio rolde een bol van 1.60 meter gemaakt van krantenpapier door de straten van de buurt, een van zijn historische uitvoeringen nabootsend.
De Estudio Carlos Garaicoa, medewerker van het Rebirth-evenement, heeft gisteren vrijdag zijn nieuwe ruimte ingehuldigd met een collectieve tentoonstelling van de kunstenaars Keith Haring, Dominik Lang en José Manuel Mesías. Ook in Carabanchel, een ander artistiek centrum bezet door de magazijnen van een oude textielfabriek, van meer dan 400 vierkante meter: Espacio Gaviota, dat zo wordt toegevoegd aan de grote groep entiteiten die zich toelegt op de productie en tentoonstelling van kunst.
Het kunstfestival van Madrid duurde nog minstens een week. Galería Nueva stelt een "ommekeer" voor van het concept 'kermis' met GN Art Fair, een stad die meer 'onthaast en reflectief' wil zijn dan conventionele evenementen. In deze eerste editie zijn er verschillende voorgaande projecten uit Latijns-Amerika, Europa en Spanje: Art Concept Alternative, Ulf Larsson en ArtQuake Gallery.
Maar het feest -in strikte zin- arriveert vanavond in het Teatro Magno met de uitdaging om elektronische muziek en hedendaagse kunst te verenigen. Dat zal zijn op Art&Techno 'The Club', het evenement dat terugkeert naar Madrid met technosessies en optredens met verschillende artistieke groepen. In Malasaña opent Estudio Inverso haar deuren; en in San Blas probeerde Paisaje doméstico het ontembare 'neer te halen': honderd kunstenaars die een eerbetoon brachten aan Paulina Bonaparte. Het ingezamelde geld gaat naar de Canillejas Buurtvereniging.
De stad die nooit slaapt daagt bezoekers uit met een hectische kalender vol kunst.
