A maxistrada do Tribunal Constitucional Concepción Espejel considerou que ter participado no pleno que debateu e votou o recurso contra a lei do aborto do Goberno de José Rodríguez Zapatero comprometeu a ausencia de imparcialidade e, por extensión, do propio órgano de garantía. Así o recolle no seu voto particular en contra da decisión do Pleno do Constitucional de rexeitar as impugnacións interpostas contra ela e outros tres maxistrados por ter obtido a súa tramitación en diferentes actas de suspensión. A semana pasada pola maioría progresista obrigou a Espejel a participar no pleno ao rexeitar a súa abstención, unha decisión na que discreparon tres maxistrados xudiciais en dúas votacións particulares. Dado que Espejel non participou no conclave no que se viu a súa abstención, tivo que esperar ás recusacións para expresar a súa opinión sobre a decisión dos seus compañeiros. "Considero que a miña participación e conseguinte intervención na deliberación e votación do citado recurso (...) pode xerar a aparencia de que, polo menos, un dos maxistrados do Pleno contra os que se presentou o escrito de recusación e posterior solicitude de abstención. presentado Non foi imparcial". Yello polo coñecemento "profundo" do obxecto do recurso e a externalización dun "criterio firme e mantido ata a data en relación a algúns puntos controvertidos do anteproxecto de lei". Modificación crítica Espejel refírese á "emenda pormenorizada e ampla da totalidade" do informe que asinou como vogal do Consello Xeral do Poder Xudicial en 2009, un ano antes da aprobación da norma. No devandito texto, a maxistrada e a vogal Claro José Fernández expuxeron o seu ditame xurídico "sobre moitos dos asuntos" obxecto do recurso de inconstitucionalidade, entre eles o aborto gratuíto ata a semana 14. “Esta situación repercute negativamente na aparencia de imparcialidade que o Tribunal debe proxectar á sociedade, poñendo en perigo a confianza que os tribunais deben inspirar nos cidadáns nunha sociedade democrática”. "Considero que este risco de afectar á imaxe de imparcialidade é maior cando a decisión de non considerar xustificada o motivo da suposta abstención se desvía das adoptadas noutros múltiples asuntos, nos que se consideraron xustificadas as abstencións formuladas por outros maxistrados". sendo a mesma causa invocada e análoga ás circunstancias concorrentes, en que casos os abstencionistas foron separados de forma correcta e definitiva do coñecemento dos recursos e de todas as súas incidencias, sen necesidade de máis fundamento xurídico para estimalos”, denunciou a maxistrada. Casos similares Espejel alude ás abstencións aceptadas de Laura Díez polo seu cargo anterior no Consello de Garantías Estatutarias de Cataluña, "en cuxa calidade participou na emisión de informes sobre os anteproxectos que deron lugar ás leis que se refiren ás respectivas recursos de inconstitucionalidade” (25 por cento de castelán nas aulas); ou os de María Luisa Balaguer por ter informado do seu anterior cargo como vogal do Consello Consultivo de Andalucía. A maxistrada lembra que, en contra do que considerou o tribunal respecto da súa abstención, aquelas non se plantaron "en procesos entre partidos nos que se ventilan intereses particulares cos que aliñarse". Na súa opinión, dá igual que o informe do CGPJ e a súa modificación foron aprobados ou non polo Pleno e, polo tanto, non chegou a mans do Goberno (argumento esgrimido pola maioría progresista). Esta circunstancia “non impide a posible imparcialidade de quen expresa a nosa opinión sobre a constitucionalidade dos preceptos do anteproxecto obxecto do recurso de inconstitucionalidade, xa que a causa legal invocada non esixe a emisión de informe, e moito menos a súa aprobación. e remisión ao Goberno, pero só que, con motivo do exercicio da función pública desempeñada, se puido ter coñecemento do obxecto do litixio e constituír un criterio en detrimento da debida imparcialidade, coñecemento e formación de criterios. que realmente ocorreu no meu caso e no de todos aqueles que se atopan na mesma situación que os membros do Consello Pleno”. Sen citala, Espejel alude á xuíza Inmaculada Montalbán, vogal do CGPJ, pendente do seu mesmo mandato e tamén recusada polos recorrentes. Montalbán é a persoa á que o presidente do TC, Cándido Conde-Pumpido, encomendou a redacción da futura sentenza. Cuestións coincidentes "A lectura do informe, da modificación e do texto do anteproxecto, e a súa comparación co da Lei orgánica definitivamente aprobada, basta para demostrar que as cuestións fundamentais formuladas no recurso son as mesmas sobre as que se aclarou o criterios do informe”, sinala Espejel, referíndose a outro dos argumentos cos que o Pleno rexeitou a súa abstención: que o obxecto dun anteproxecto e o do recurso de inconstitucionalidade contra unha lei xa aprobada «non é o mesmo». O paso do tempo, outro dos argumentos esgrimidos polo Pleno, tampouco implica nada, sinala Espejel: “Que dito criterio se formase e se explícito hai moitos anos non exclúe a aparencia de perda de imparcialidade, sobre todo, tendo en conta a natureza do asunto tutelado a informes consultivos”. Espejel conclúe que a súa intervención neste asunto non se refire a “simples declaracións ou opinións expresadas en congresos ou coloquios”, senón no exercicio dun cargo público con motivo do cal souben e formei unha opinión do que posteriormente é obxecto de o recurso de inconstitucionalidade”.
