I-WHO ayiphakamisi isilumkiso samazwe ngamazwe se-monkeypox ukuya kwinqanaba eliphezulu, nangona incoma ukwanda kokucupha.

UMaria Teresa Benitez de LugoLANDELA

I-World Health Organization (WHO) ayizange iphakanyiswe kwinqanaba eliphezulu leemeko ezingxamisekileyo zezempilo zamazwe ngamazwe kwaye ngoku kukho ukuqhambuka kwentsholongwane ye-monkey echaphazela amazwe angaphezu kwama-5 kwaye ibike iimeko ze-3000 zokusuleleka. Nangona kunjalo, sincoma ukonyusa ubukhali kuba ukuvalwa “kusoloko kuvela.

Ngokwezigqibo zeKomiti eNgxamisekileyo ye-WHO, intlanganiso ukusukela ngoLwesine odlulileyo e-Geneva, usulelo, okwangoku, ayisiyongozi yezempilo yehlabathi, nangona izazinzulu zixhalabile malunga "nobungakanani kunye nesantya sobhubhane." Idata echanekileyo kuyo isezakumiselwa.

Amalungu ekomiti anika ingxelo yokuba imiba emininzi yokuqhambuka kwangoku ayiqhelekanga, njengokubonakala kwamatyala kumazwe apho ukusasazwa kwentsholongwane yenkawu kwakubhalwe ngaphambili.

Kwakhona, ngenxa yokuba uninzi lwezigulana ngamadoda abelana ngesondo nolutsha olungagonyelwanga ingqakaqha.

Isitofu sokugonya ingqakaqha sikwakhusela kwimonkeypox. Noko ke, isihlandlo sokugqibela sale ntsholongwane safunyanwa eAfrika ngowe-1977, yaye kwangowe-1980, iWHO yavakalisa ukuba le ntsholongwane itshatyalaliswe ngokupheleleyo ehlabathini, okwesihlandlo sokuqala ukuba kwafunyaniswa ukuba usulelo olwasulelayo lwapheliswa emhlabeni.

IKomiti kaNgxamiseko ye-WHO icebisa ukuba singayithobi imilindo yethu kwaye siqhubeke nokubeka esweni ukuvela kosulelo. Kwakhona, yenza izenzo zokucupha ezilungelelanisiweyo, kwinqanaba lamazwe ngamazwe, ukuchonga amatyala, ukuwahlukanisa kwaye ubanike unyango olufanelekileyo ukuze uzame ukulawula ukusasazeka kwale ntsholongwane.

Ngokutsho koMlawuli Jikelele we-WHO u-Tedros Adhanom Ghebreyesus, intsholongwane ye-monkeypox ijikeleze kwilizwekazi lase-Afrika amashumi eminyaka, kodwa uphando, ukubeka iliso kunye notyalo-mali aluhoywanga. "Le meko kufuneka itshintshe zombini i-monkeypox kunye nezinye izifo ezingahoywayo ezikhoyo kumazwe ahluphekileyo."

"Eyona nto yenza ukuba oku kubiliswa kube nexhala ngakumbi kukusasazeka ngokukhawuleza nangokuqhubekayo kwaye kumazwe amatsha nakwimimandla, eyonyusa umngcipheko wokosuleleka okuthe gqolo phakathi kwabona bantu basesichengeni njengabantu abangazinzi, abasetyhini abakhulelweyo kunye nabantwana," wongeze watsho uTedros.