SIGUE
"Cando veñen descoñecidos... Chegan á túa casa, matan a todos... Onde está o teu corazón? A humanidade sobe, pensas que sodes deuses, pero todos morren. Podería ser o diario de calquera ucraíno da última semana, pero é unha estrofa de '1944', a canción gañadora de Eurovisión en 2016. Na década de 40 foi deportada de Crimea polo réxime de Stalin, xunto coas súas cinco fillas. mentres o seu marido loitaba contra os nazis nas filas do Exército Vermello na Segunda Guerra Mundial.
Isto é anos despois de levantar o micrófono de cristal, Jamala interpretou '1944', pero lonxe do normal.
Emocionado, bandeira ucraína en man, o artista reaparece na preselección nacional de Alemaña cantando unha canción que hoxe, tras a invasión, cambiou de significado.
Tras a invasión de Ucraína, a artista fuxiu do país cos seus fillos, deixando ao seu marido loitar na primeira liña, e hoxe, como centos de miles de ucraínos, é unha refuxiada máis nunha cidade que non é a súa. Un éxodo a Istambul que contou a través das redes sociais, onde asegurou que a súa canción "por desgraza" adquiriu para ela un novo significado. “O día 24 pola noite saímos de Kiev cos nenos. Estivemos catro días no coche facendo paradas inesperadas e sen comida”, relatou en primeira persoa cando comezou o seu voo.
"O que está a suceder en Ucraína non é unha crise. Non é unha operación militar. É unha escalada militar sen regras. Hoxe, Rusia ameazou o mundo enteiro. Pídolle a todos os países europeos que se unan contra esta agresión, como están a facer os ucraínos no meu país”, escribiu estas últimas horas nun post no que explicou que todo o plantexado nas preseleccións nacionais de Eurovisión de Alemaña e Romanía. Irá para axudar ao exército ucraíno.
"Quero que o mundo coñeza o mal que nos atacou", sentenciou.
'1944', unha canción gañadora e con polémica
A pesar de que Eurovisión non ten carácter político, e así se basea o seu regulamento, o certo é que a participación de Jamala no certame non estivo exenta de polémica. '1944' fala da súa familia, da súa bisavoa que, como case 200.000 tártaros acusados de colaborar coa Alemaña nazi na Segunda Guerra Mundial, foi expulsada a Asia Central.
Nas entrevistas previas ao concurso de 2016, Jamala mesmo falou de Crimea -anexionada por Rusia dous anos antes- e nunha concedida a 'The Guardian', asegurou que "os tártaros viven en territorio ocupado". Estas palabras, xunto coa letra da canción, provocaron que Rusia acusase a Ucraína de utilizar o concurso para atacalas e de facer uso político de Eurovisión.
Ante as acusacións, Jamala sempre mantivo que a súa canción non falaba de ningún escenario político concreto senón da historia da súa familia, coa que quería "liberarse do horror e render homenaxe a milleiros de tártaros".
"A miña familia estaba encerrada nun vagón de mercadorías, como animais. Sen auga e sen comida”, narraba a artista. "O corpo da miña bisavoa foi tirado dun camión como lixo", gravou Jamala antes de actuar na gran final de Eurovisión.
A pesar das protestas, Eurovisión considerou que a letra, que contén estrofas en tártaro que a propia artista dixo son frases que escoitou na súa familia ("Non puiden pasar alí a miña mocidade porque me quitaches a paz"), foi non de carácter político e permitiu a Ucraína participar no concurso.
