Latou te maua ai polar bears e ola e pei ua uma ona tupu suiga o le tau

judith de georgeMULIMULI

Ua maua e se vaega o tagata suʻesuʻe le faitau aofaʻi o ponaivi polar, faʻapitoa faʻapitoa i totonu o le faleaiga, faʻaesea i le itu i sautesasae o Greenland. E le pei o isi vaega, o loʻo faʻalagolago i le sami mo le ola, o nei manu e tuli i tausaga taʻitasi i luga o le aisa fou e lata ane i aisa, i tulaga e tutusa ma mea na fuafuaina mo le Arctic i le faaiuga o le XNUMXst seneturi. O tusitala o le suʻesuʻega, lomia Aso Tofi i le tusi talaaga Science, talitonu o latou sailiga e mafai ona faʻateleina le faʻamoemoe e uiga i le lumanaʻi maaleale o le ituaiga i le feagai ai ma le vevela o le vevela e faʻamoemoeina ona o le tau.

O lenei itulagi o le talafatai o Greenland e le faigofie ona maua ona o lona tau le mautonu, mauga gaogao ma le mamafa o le kiona.

Sa iloa e saienitisi e iai urosa mai faamaumauga o tala faasolopito ma tala a tagata o le atunuu, ae latou te leʻi iloa le tulaga ese. "O le faitau aofaʻi sili ona faʻaesea o polar bears i luga o le paneta," o le tala lea a Beth Saphiro o le Iunivesite o Kalefonia i Santa Cruz. O le vaega toʻaitiiti e aofia ai ni nai selau tagata taʻitoʻatasi. Ua ola ese mai isi tagata mo le itiiti ifo ma le selau tausaga, o se taimi e leʻi suia ai lona tele.

E talitonu tagata suʻesuʻe o se vaega o le mafuaʻaga ua vavae ese ai le faitau aofaʻi ona o urosa o loʻo faʻapipiʻi i itu uma: i luga o mauga maʻai ma le tele o le aisa Greenland i sisifo, ma le vasa o le Denmark Strait ma le mataʻutia o le sami. i sasae. O fua o le tino o manu e ta'u mai ai o fafine matutua e la'ititi nai lo isi itulagi. E toalaiti foi a latou tamai maile, e ono atagia ai le lu'itau o faigauo i laufanua lavelave o fjords ma atumauga.

o se aiga o iviO se aiga o urosa - NASA

leai se aisa sami

Ae o le mea e sili ona manaia e uiga i nei laʻau tulaga ese o le faʻafefea ona latou fesoʻotaʻi ma lo latou siosiomaga. O le sailiga satelite o fafine matutua e faʻaalia ai, e le pei o le tele o isi polar bears o loʻo faimalaga mamao i luga o le aisa o le sami e tuli, o urosa i sautesasae o Greenland o ni fale. Latou te savavali aisa i totonu o fjord puipuia pe aʻe mauga e oʻo atu i fjord tuaoi i le Greenland Ice Sheet. O le afa o urosa e 27 na tulituliloa faafuase'i i le averesi o le 190 maila i saute i luga o ni aisa laiti na maua i le East Greenland Coastal Current, ae na oso ese ma savali atu i matu i uta i lo latou afuaga.

O urosa nei e mafai ona maua le aisa tautau o le sami na o le fa masina o le tausaga, i le va o Fepuari ma le faaiuga o Me. O le aisa o le sami e maua ai le tulaga lea e faʻaaogaina e le tele o le 26.000 polar bears i Arctic e tuli ai faʻamau. Ae e le mafai ona anapopogi polar bears mo le valu masina. Mo le lua vaetolu o le tausaga, latou te fa'alagolago i se isi fuafuaga: Latou te tuli fa'amaufa'ailoga mai vaega aisa o le suasami fou e ta'e ese mai le Greenland Ice Sheet.

Fa'afanua o nu'u polar bear i GreenlandFa'afanua o le faitau aofa'i o urosa i Greenland - Saienisi

malutaga o le tau

O le mea moni e mafai ona ola pea urosa iinei e taʻu mai ai o le aisa e muta i le sami, aemaise lava i latou e masani ona lafo ai le aisa i totonu o le vasa, e mafai ona avea ma sulufaʻiga laiti o le tau, o nofoaga e mafai ona ola ai nisi o urosa polar pe a solomuli. i le vasa. O nofoaga faapena o loʻo iai i luga o glaciers e tafe atu i le sami i se isi mea i le talafatai o Greenlandia ma luga o le motu o Svalbard, o se teritori o Nouei e tu i sasaʻe o Greenlandia.

“O urosa polar e lamatia i le leiloa o le aisa o le sami ona o suiga o le tau. O lenei faitau aofaʻi fou o lo matou manatu i le faʻafefea ona faʻaauau pea le ituaiga i le lumanaʻi, "o le tala lea a Kristin Laidre, o se saienitisi polar i le Iunivesite o Uosigitone. "O tulaga o le aisa i le itu i sautesasae o Greenland i aso nei e foliga tutusa ma le mea na valoia mo le itu i matu sasaʻe o Greenland mulimuli ane i lenei seneturi," o lana tala lea.

E talitonu Laidre o nei taunuuga e "faamoemoe" ona o loʻo faʻaalia ai le auala e mafai ai ona ola nisi o urosa i lalo o le tau. “Ae ou te le manatu o le a lagolagoina e le nofoaga o le aisa le tele o urosa polar. E le lava. Matou te faʻamoemoe pea e vaʻai i le paʻu tele o urosa polar i le Atika ona o suiga o le tau."

Ole Malo Greenland ole a filifili ile auala ole puipuiga ma pulega. O le International Union for Conservation of Nature, lea na va'aia meaola puipuia, o lo'o nafa ma le fa'amautinoaina pe fa'ava-o-malo e aloa'ia o se faitau aofa'i ese'ese, lona XNUMX i le lalolagi. Mo Laidre, "o le faʻasaoina o le eseesega o kenera o ponaivi polar e taua tele i le lumanaʻi i lalo o le tau o le tau."