अफगानिस्तानका कार्यकर्ताहरूले आफ्नो कुरा राखे र काबुलको सडकमा उत्रिए जसलाई उनीहरूले 'कालो दिन' मार्चको संज्ञा दिए। आजको मितिलाई देशको आधुनिक इतिहासकै कालो दिन मान्दै उनीहरु बिहान दश बजे संस्कृति मन्त्रालयको ढोकामा भेला भएका हुन् । केहि मिनेट पछि, हामी अङ्ग्रेजीमा लेखिएको चिन्हमा हिंड्न थाल्यौं: "15 de Agosto, Día Negro"। उनीहरूले दुई दिन अघि बढाए किनभने उनीहरूलाई थाहा छ कि वार्षिकोत्सवको सही मितिमा तालिबानले सुरक्षा उपायहरू अधिकतम गर्नेछन् र उनीहरूले नेटवर्क मार्फत अन्तर्राष्ट्रिय प्रेसलाई बोलाए। उनीहरूले आशा गरे कि अन्तर्राष्ट्रिय पत्रकारहरूको उपस्थिति - त्यहाँ इमिरेट्सको वार्षिकोत्सवको लागि लगभग 300 मान्यता प्राप्त मिडिया आउटलेटहरू छन्, विदेश मन्त्रालयका अनुसार - अन्तर्राष्ट्रिय मान्यताको लागि उत्सुक तालिवानको प्रतिक्रियालाई नरम पार्नेछ। तिनीहरू गलत थिए।
प्रदर्शनमा विभिन्न उमेरका करिब ४० जना महिलाको सहभागिता रहेको थियो जसको चिच्याहटले राजधानीको मध्यभागको अराजक ट्राफिकलाई शान्त बनाएको थियो । शिक्षा मन्त्रालयबाट बाहिरिनेबित्तिकै उनले आजको दिनको नारा मन्त्रझैँ दोहोर्याउन थालिन्– ‘न्याय, न्याय, हामी तालाबन्दीमा बाँच्न थालेका छौं! उनीहरू तालिबानले घेरिएको तीव्र गतिमा हिँडिरहेका थिए। चालीस बहादुर पुरुषहरू आफूहरू दौडिरहेको खतराको बारेमा सचेत थिए र सकेसम्म अगाडि बढ्ने उद्देश्यका साथ उनीहरूलाई थाहा थियो कि कसरी परिचालन समाप्त हुन्छ। यो छोटो थियो, मात्र पाँच मिनेट, तर तीव्र, महिलाहरूको ऊर्जासँग चार्ज गरिएको थियो जसले एक वर्षदेखि इमिरेट्सको प्रतिबन्धहरू गुमाउँदै आएका थिए र जसले अफगानिस्तानका लाखौं महिलाहरूको प्रतिनिधित्व गर्ने जिम्मेवारी आफ्नो काँधमा बोकेका थिए। उनीहरू विश्वलाई आफ्नो सन्देश दिन चाहन्थे, उनीहरू अन्तर्राष्ट्रिय समुदायले उनीहरूलाई नबिर्सन चाहन्थे, उनीहरू काबुलका सडकहरू भएर अगाडि बढ्न चाहन्थे, तर इस्लामवादीहरूले उनीहरूलाई इमिरेट्सको कठोर वास्तविकतामा फर्काउन हतार गरे। '।
हावामा भएको गोलीले तुरुन्तै न्यायको लागि प्रदर्शनकारीहरूको आह्वानलाई ग्रहण गर्यो। शटहरू र थप शटहरू। केही दिग्गज तालिबानहरूले युवाहरूलाई नजिकबाट नजर राखेका थिए र उनीहरूलाई सकेसम्म माथिबाट गोली हान्न हतियार उठाउन बाध्य पारेका थिए। उनीहरूले हत्या गर्नको लागि गोली हानेका थिएनन्, उनीहरूले काबुलमा इस्लामवादीहरूले पुनः सत्ता प्राप्त गरेको दिनदेखि आफ्ना हतियारहरू तल नउठाउने महिलाहरूलाई आतंकित पार्न र तितरबितर पार्न गोली हानेका थिए। यो मे पछिको पहिलो प्रदर्शन थियो र यो गोली र अपमान संग त्यहि तरिकामा समाप्त भयो। त्यहाँ कुनै गिरफ्तारी भएन, तर AK47 को बटहरूसँग केही हिटहरू थिए।
ग्राउन्ड शटहरू
लैला बसिमले आफूले भोगेको अनुभवको बारेमा सोच्न रोक्न सक्दिनन्। उनको फोन बज्छ र घण्टी बज्छ, तर उनी घर नपुगेसम्म र ढोका बन्द नगरेसम्म जवाफ दिन चाहँदैनन्। त्यसपछि उसले आफ्नो आमा र बहिनीलाई अँगालो हाल्छ र आफ्नो आत्माको गहिराइबाट सुस्केरा हाल्छ। "उनीहरूले हावामा फायर गरेका छन्, तर पहिलो पटक जमिनमा पनि। जताततै बन्दुक लिएर खुफिया एजेन्टहरू थिए, उनीहरू आएर हामीलाई डराउनको लागि जमिनमा गोली हाने। उनीहरु हरेक पल नजिक हुँदै गएका छन्”, उनले आफ्नो फोनबाट रेकर्ड गरेका र सामाजिक सञ्जालमार्फत शेयर गरेका दुईवटा भिडियोलाई बारम्बार समीक्षा गर्दै टिप्पणी गरेका छन् ।
यो २५ वर्षीय अर्थशास्त्रकी विद्यार्थी ‘अफगानिस्तानमा आन्दोलनकारी महिलाको सहज आन्दोलन’ कार्यकर्ता समूहकी नेता हुन्। अहिलेदेखि, उनका पूर्व सहकर्मी र महिलाहरूले छायामा काम गर्छन्, गतिशीलता आयोजना गर्ने, पोस्टरहरू बनाउने र नेटवर्कहरू मार्फत सबै सामग्रीहरू फैलाउने काम गर्छन् "ताकि संसारले हामीलाई बिर्सन नपरोस्," उनी भन्छिन्।
अलि शान्त भइन् र तीनवटा कलको जवाफ दिएपछि उनले भनिन्, “तालिबान पहिलेजस्तै चरमपन्थी छन्, तिनीहरू परिवर्तन भएका छैनन्। तिनीहरूले हामीलाई अपमान गर्छन्, हामीलाई वेश्याहरू भन्छन् र हामीलाई संयुक्त राज्यको सेवामा दास भएको आरोप लगाउँछन्, इमिरेट्सलाई पराजित गर्न यहाँ प्रजातन्त्र रोप्ने लुकेका एजेन्डा छन् ... यी शब्दहरू प्रत्येक आन्दोलनमा दोहोर्याइएको छ। यी युवा कार्यकर्ताले सुरक्षाको कारणले गत वर्ष चार पटक घर परिवर्तन गरिसकेकी छिन्, तर आफ्नो अधिकारको लागि लड्न छाड्ने मनसाय छैन र सम्पूर्ण परिवारको समर्थन छ।
लैला बसिम मिकेल आयस्टारान
"हामी पछिल्ला दुई दशकहरूमा भएका लैङ्गिक लाभहरू हटाउन सक्दैनौं र हामीले तिनीहरूलाई पुन: प्राप्ति गर्न संघर्ष गर्नुपर्छ। यी बाह्र महिनामा तालिबानले हामीलाई घटनास्थलबाट, सडकबाट र जागिरबाट हटाइदिएको छ, यौन उत्पीडन बढ्न थालेको छैन र पलायन बढेको छ, छोड्न सक्ने सबै महिलाहरू छन्, "आफ्नो सास निको भएकी लैलाले विलाप गरिन्। प्रदर्शनमा के भयो भनेर जान्नको लागि बैठकमा बोलाइएको कल प्राप्त गर्न ऊर्जाको लागि धेरै समय लाग्दैन।
उनी अन्तर्राष्ट्रिय प्रेसको अनुगमन गर्न, नेटवर्कमा उनको मागको नतिजाको लागि कृतज्ञ छिन्। स्थानीय मिडियाका लागि यो धेरै जटिल छ र रिपोर्टर्स विदाउट बोर्डर्स (RSF) द्वारा प्रकाशित पछिल्लो तथ्याङ्क अनुसार, 'इमिरेट्स' को आगमन सम्म अस्तित्वमा रहेको मिडियाको एक तिहाइ बन्द भएको छ। अफगानिस्तानका लागि सबै कुरा झन् जटिल छ र यसैले यो तालिबान वार्षिकोत्सवलाई 'कालो दिन'का रूपमा मनाइन्छ भन्ने संसारलाई देखाउनका लागि कार्यकर्ताहरूले फेरि आफ्नो ज्यान जोखिममा पारेका छन्।
