၁၉၃၂ မှ ၁၉၃၃ အတွင်း ယူကရိန်းနိုင်ငံသား ခုနစ်သန်းခန့်ကို စတာလင် သတ်ခဲ့သည့် Holodomor ၏ ကြောက်မက်ဖွယ်နှစ်များအကြောင်း ရေးသားထားသည်။ ယင်းသည် နာဇီလူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုအတွင်း ဟစ်တလာကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သော်လည်း အချိန်တိုအတွင်း ယူကရိန်းလယ်သမားများ၏ လယ်ယာမြေများကို စုစည်းရန် ရည်ရွယ်ချက်ဖြင့်၊ ယနေ့ခေတ်တွင် “ဥရောပ၏ မုန့်တောင်း” ဟု ယူဆကြသည်။
ဤတူညီသောသတင်းစာတွင် ကျွန်ုပ်တို့သည် လူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုကို ဖုံးကွယ်ထားသည့် 'The New York Times' သတင်းထောက်၏ ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုအကြောင်း ဇာတ်လမ်းများစွာကို ပြောပြခဲ့ပြီးဖြစ်သော်လည်း Pullitzer ကို လက်ခံရရှိခဲ့သည်။ တော်စတွိုင်း၏သမီးသည် ဤအခြေအနေကို ရှုတ်ချရန် ၁၉၃၃ ခုနှစ်တွင် အေဘီစီသို့ ပေးပို့ခဲ့သော မြေပုံဖြစ်သည်။ "မြောက်ကော့ကေးဆပ်ရှိ ထောင်ပေါင်းများစွာသော လူသားများကို ပစ်သတ်ခြင်း သို့မဟုတ် ပြည်နှင်ဒဏ်ပေးခြင်းခံရပြီး Bolshevik ရက်စက်ကြမ်းကြုတ်မှုကို ဆန့်ကျင်သည့် ကျွန်ုပ်၏အားနည်းသောအသံကို မြှင့်တင်ရန် အရေးတကြီး လိုအပ်နေသည်ဟု ခံစားမိပါသည်" ဟု ရေးသားခဲ့သည်။ ဒါမှမဟုတ်လည်း USSR ရဲ့ သမ္မတဟောင်း Nikita Kruschez ရဲ့ 1933 မှာ သူ့ရှေ့က "စတာလင် အသက်ရှင်ခဲ့ရင် သူ့ရာဇ၀တ်မှုတွေအတွက် တရားစွဲပြီး အပြစ်ပေးခံရဖို့ ငါမဲပေးလိမ့်မယ်" လို့ ဆိုပါတယ်။
ပထမကမ္ဘာစစ်အပြီးတွင် ဆိုဗီယက်အစိုးရ ဖြတ်သန်းနေသည့် သိမ်မွေ့သောအခြေအနေကို လီနင် ကောင်းကောင်းသိသည်။
သို့သော်လည်း စိုက်ပျိုးထုတ်လုပ်သည့်နှစ်များတွင် ဆိုဗီယက်ယူနီယံမှ 1919 နှင့် 1922 အကြား ဆိုးရွားသောအစာခေါင်းပါးမှုနှင့်ပတ်သက်၍ အနည်းငယ်မျှသာ ပြောဆိုခဲ့ခြင်းဖြစ်ပြီး ၎င်းသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုကို အကူအညီတောင်းရန် အတင်းအကြပ်တောင်းဆိုခဲ့သည်။ လာမည့်ဆယ်စုနှစ် ရှစ်ခုအတွင်း ဆိုင်းငံ့ထားမည့် ကွန်မြူနစ်ဘီလူးကြီး၏ ထူးထူးခြားခြား အကူအညီတောင်းခံမှုတစ်ခု၊ ကမ္ဘာ့ခေါင်းဆောင်မှု ကြိုးပမ်းမှုတွင် ၎င်း၏ အရင်းရှင် သူပုန်ဗိုလ်ပါ ဆိုဗီယက်တို့ ငတ်ပြတ်မသေကြောင်း သေချာအောင် အမေရိကန်တွေက ကြိုးကြိုးစားစား လုပ်ခဲ့တာမို့ ထူးဆန်းသလို အကျိုးသက်ရောက်မှုရှိနိုင်ပါတယ်။
ဆိုဗီယက်ပြည်ထောင်စု၏ ပထမဆုံးသမ္မတ ဗလာဒီမာလီနင်သည် ၎င်း၏အစိုးရ ဖြတ်သန်းနေသည့် သိမ်မွေ့သောအခြေအနေကို ကောင်းစွာသိသည်။ ယခင်နှစ်များတွင် ရုရှားသည် ပထမကမ္ဘာစစ်၊ ပြည်တွင်းစစ်နှင့် နောက်ဆက်တွဲ တော်လှန်ရေးကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော ပျက်စီးဆုံးရှုံးမှုများကြောင့် ဆင်းရဲဒုက္ခတွင်းသို့ ကျဆင်းခဲ့ရသည်။ ထိုအချိန်တွင် စက်ရုံအများအပြား ပျက်စီးခဲ့သည်။ အခြေခံအဆောက်အအုံများ ပျက်စီးပြီး လမ်းပန်းဆက်သွယ်ရေးများ ပျက်စီးခဲ့သည်။ လူဦးရေကို မိမိတို့၏နေအိမ်အပူအတွက် လိုအပ်သောလောင်စာများ ပံ့ပိုးပေးခြင်းကို ကျွန်ုပ်တို့ ထည့်သွင်းစဉ်းစားပါက အထူးသဖြင့် ဆိုးရွားပါသည်။
၁၉၂၂ ခုနှစ် အငတ်ဘေးကာလတွင် ရုရှားကလေးငယ်တစ်စု
စီးပွားရေးမူဝါဒသစ်
ပြဿ နာတွေက အဲဒီ့မှာ မပြီးဘူး။ ငွေကြေးကို နှိပ်ကွပ်ပြီး နိုင်ငံတော်က စီးပွားရေး လျော်ကြေးငွေ မပေးဘဲ ရုရှားအရင်းရှင်တွေရော နိုင်ငံခြားသားတွေရဲ့ ပုဂ္ဂလိကပိုင် ပစ္စည်းတွေကိုပါ လျော်ကြေးပေးတယ်။ လယ်ယာမြေ၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်း၊ စက်ရုံများ၊ ဆန်စက်များ၊ ဘဏ်များ၊ ... အရာအားလုံးသည် ဆိုဗီယက်အစိုးရ၏ ဝါးမျိုခြင်းခံခဲ့ရပြီး အကျိုးဆက်အနေဖြင့် စျေးကွက်ပြိုကျကာ စက်မှုကုန်ထုတ်မှု ၈၈ ရာခိုင်နှုန်း ကျဆင်းကာ ကောက်ပဲသီးနှံ ရိတ်သိမ်းမှု တန်ချိန် ၇၈ သန်းမှ ၄၈ သန်းအထိ ကျဆင်းသွားခဲ့သည်။ . ချွေးတပ်စခန်းများသို့ နှင်ထုတ်ခံရခြင်းများကို မပြောလိုပါ။
သမိုင်းပညာရှင် Stéphane Courtois သည် နာမည်ကျော် 'ကွန်မြူနစ်ဝါဒ၏ အနက်ရောင်စာအုပ်' ၏ ညှိနှိုင်းရေးမှူးဖြစ်ပြီး 'Lenin: တပါတီအာဏာရှင်ဝါဒကို တီထွင်သူ' (The Sphere of Books, 2021) က ဖော်ပြခဲ့သည်- “လသုံးဆယ်အတွင်း၊ လီနင်သည် ရုရှားနိုင်ငံကို ပိုမိုကောင်းမွန်စွာ ပျက်စီးစေခဲ့သည်။ ၁၉၁၄ ခုနှစ်တွင် ကမ္ဘာပေါ်တွင် ပဉ္စမမြောက် စီးပွားရေးပါဝါကို မွေးဖွားခဲ့သည်။ ထူးခြားတဲ့ စွမ်းဆောင်ချက်တစ်ခုပါ။ ငွေကြေးဖောင်းပွမှုမှာ မပြောင်းလဲပါ- 1914 ခုနှစ်တွင် အခြေခံ 100 မှ 1913 ခုနှစ်တွင် 755 သို့ ကျဆင်းခဲ့ပြီး 1917 ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် 10.200၊ 1918 ခုနှစ် အောက်တိုဘာလတွင် 92.300၊ 1919 ခုနှစ်တွင် 962.000 နှင့် 1920 ခုနှစ်တွင် 64 million သို့ ကျဆင်းခဲ့သည်။
ဤစီးပွားရေးပြိုလဲမှုအဆုံးတွင်၊ အမေရိကန်သည် ပထမကမ္ဘာစစ်အပြီးတွင် Poco Bolsheviks အား ၎င်း၏အကူအညီကို ကမ်းလှမ်းခဲ့ပြီးဖြစ်သော်လည်း လီနင်က ငြင်းဆိုခဲ့သည်။ သို့သော် ၁၉၂၁ ခုနှစ်တွင် အခြေအနေမတည်မငြိမ်ဖြစ်လာပြီး ထွက်ခွာရမည့်တာဝန်ကို သူချိုးဖောက်ခဲ့သည်။ မတ်လတွင် သူသည် "နိုင်ငံတော်အရင်းရှင်စနစ်" ဟုခေါ်သည့် အစီအမံများဖြင့် စီးပွားရေးမူဝါဒသစ် (NEP) ကို အကောင်အထည်ဖော်ခဲ့သည်။ ဤကဲ့သို့ ဆိုးရွားသောရလဒ်များ ပေးစွမ်းခဲ့သော လွန်ခဲ့သော သုံးနှစ်က တီထွင်ခဲ့သော “စစ်ပွဲကွန်မြူနစ်ဝါဒ” ကို အစားထိုးရန် ၎င်းသည် လာပါသည်။
လီနင်သည် ၁၉၁၇ ခုနှစ်တွင် သူ၏နောက်လိုက်များအား မိန့်ခွန်းပြောနေစဉ်
ဟူးဗား၊ ကယ်တင်ပါ။
USSR စာစောင်တွင် Maxim Gorky သည် ကြက်ခြေနီအတွက် ငွေကြေးရှာဖွေရန် တာဝန်ခံ နိုင်ငံပေါင်းချုပ်အဖွဲ့ချုပ် အကြီးတန်းအရာရှိ Fridtjof Nansen ထံ မြေပုံတစ်ခုရေးခဲ့သည်။ အဲဒီအထဲမှာ လီနင်ရဲ့ ကျော်ကြားတဲ့ စာရေးဆရာသူငယ်ချင်းက “ရုရှားပြည်သူတွေကို မြန်မြန်ကူညီကြဖို့ ရိုးသားတဲ့ ဥရောပနဲ့ အမေရိကန် နိုင်ငံသားတွေအားလုံးကို တောင်းဆိုပါတယ်။ ငါတို့ကို မုန့်နဲ့ ဆေးပေး။" ထိုလတွင်ပင်၊ ထို့နောက်တွင်၊ လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုအေဂျင်စီ ARA (American Relief Administration) ၏ခေါင်းဆောင်ဖြစ်သော အမေရိကန်ပြည်ထောင်စု၏ အနာဂတ်သမ္မတ ဟားဘတ်ဟူးဗာသည် နိုင်ငံခြားရေးဝန်ကြီးထံသို့ အောက်ပါသတင်းစကားကို ပေးပို့ခဲ့သည်- “Gorky ပေးပို့သော အယူခံဝင်ချက်ကို သင် သတိပြုမိပေမည်။ အကူအညီများရှာဖွေခြင်းအပြင် ၎င်းတို့အား အခွင့်မပေးသကဲ့သို့ ပြုမူသည့် Bolshevik အစိုးရ၏ သိချင်သောထုတ်ပြန်ချက်များနှင့် […] ဒီလို အဓိပ္ပာယ်မဲ့နေပေမဲ့ ကလေးတွေရဲ့ အကူအညီနဲ့ ကျန်းမာရေး အထောက်အပံ့တွေ ပေးရမယ်လို့ လေးလေးနက်နက် ယုံကြည်ပါတယ်။
"ကျွန်ုပ်တို့သည် စီးပွားရေးမျက်နှာစာတွင် အလွန်ပြင်းထန်သော ရှုံးနိမ့်မှုကို ခံစားခဲ့ရသည်မှာ သံသယဖြစ်ဖွယ်မရှိပါ။"
ကွန်မြူနစ်များ၏ အကူအညီတောင်းခံမှုသည် အမေရိကန်ပြည်ထောင်စုတွင် သွေးစည်းညီညွတ်ရေး လှုပ်ရှားမှုတစ်မျိုးကို ပေါ်ပေါက်စေခဲ့သည်။ အောက်တိုဘာလတွင်၊ လီနင်သည် အောက်ပါအငြင်းပွားမှုဖြင့် သူ့ကိုယ်သူ တရားမျှတမှုပြုခဲ့သည်– “စီးပွားရေးမျက်နှာစာတွင် ကျွန်ုပ်တို့သည် အလွန်ပြင်းထန်သော ရှုံးနိမ့်မှုကို ခံစားခဲ့ရကြောင်း အနည်းငယ်မျှ သံသယမဖြစ်နိုင်ပါ။ အခြေအနေတွေအရ တချို့လူတွေက အရမ်းစိတ်ပျက်ပြီး ထိတ်လန့်တကြားဖြစ်ရတာ မလွဲမသွေပါပဲ။” ပြီးတော့ သူက ရုရှားစကားနဲ့ သူ့ရဲ့စာတွေကို ပိတ်လိုက်တယ်– “အရိုက်ခံရတဲ့လူက နှစ်ကောင်တန်ဖိုးရှိတယ်။ အတိုက်ခံရပြီးတဲ့နောက်မှာ တဖြည်းဖြည်းနဲ့ စနစ်တကျနဲ့ သတိကြီးစွာနဲ့ တိုးလာခဲ့တယ်။”
ခေါင်းဆောင်သည် ၎င်း၏ မတော်တဆ လှုပ်ရှားမှုများကို အရင်းရှင်စနစ်၏အောင်ပွဲနှင့် ကွန်မြူနစ်ဝါဒကို ရှုံးနိမ့်ခြင်းဟု အဓိပ္ပာယ်ဖွင့်ဆိုခြင်းများကို ကုန်ကျစရိတ်အားလုံးကို ရှောင်ရှားလိုပေမည်။ ထို့ကြောင့်လည်း “လယ်သမားများ၏ ပံ့ပိုးမှုဖြင့် လယ်သမားများ၏ ပံ့ပိုးမှုဖြင့် လူမျိုးမဲ့ နိုင်ငံတော်အာဏာသည် အရင်းရှင်များကို နိုင်ငံတော် လမ်းကြောင်းများမှတစ်ဆင့် အရင်းရှင်စနစ်ကို ညွှန်ပြပြီး အရင်းရှင်များကို ချုပ်ကိုင်နိုင်စွမ်းရှိကြောင်း ၎င်းက ထုတ်ဖော်ပြောဆိုခဲ့သည်။ အရင်းရှင်စနစ်” သည် နိုင်ငံတော်၏လက်အောက်ခံဖြစ်သည်။ သို့သော် ယင်းတို့အနက်မှ အမှန်တရားကို ဖုံးကွယ်ထားခြင်းမရှိပါ- လီနင်သည် ရှေ့သို့ရောက်ရန် အမေရိကန်နှင့် ကြက်ခြေနီအဖွဲ့ထံမှ အကူအညီကို လက်ခံရမည်ဖြစ်သည်။
ရုရှားဘာသာဖြင့် ရေးထားသည့် ၁၉၂၁ ခုနှစ်မှ ဆိုဗီယက်ပိုစတာ “ဆာလောင်မွတ်သိပ်သူများကို သတိရပါ!”
ဘား 200 ကျော်
ကိုကိုး၊ နို့ဆီ၊ ပေါင်မုန့်ဖြူနဲ့ သကြားအပြည့်ပါတဲ့ အမေရိကန်သင်္ဘောတွေဟာ မကြာခင်မှာပဲ ရုရှားနိုင်ငံကို ရောက်ရှိလာပါတယ်။ လာမယ့် ၁၈ လအတွင်း အစားအသောက်နဲ့ ဆေးဝါး ထောက်ပံ့မှု စုစုပေါင်း တန်ချိန် တစ်ထောင်ကျော်နဲ့ ပေါင်း နှစ်ရာကျော် ရှိလာမှာပါ။ ထိုအချိန်အတွင်း၊ Hoover သည် အစစ်အမှန်ဒေါ်လာ ၁.၂ ဘီလီယံနှင့်ညီမျှသော ရန်ပုံငွေကိုလည်း မြှင့်တင်နိုင်ခဲ့သည်။ ယင်းတို့အနက် ၃၀၀ ကျော်သည် အမေရိကန် အစိုးရထံမှ လာခြင်းဖြစ်သည်။ ထို့အပြင် 'The Chicago Tribune' ကဲ့သို့သော သတင်းစာများသည် လီနင်ကြောင့် ဖြစ်ပေါ်လာသော အငတ်ဘေးကို ခွဲခြမ်းစိတ်ဖြာသည့် ရှေ့စာမျက်နှာတွင် ပုံများနှင့် ဆောင်းပါးများစွာကို သယ်ဆောင်လာပြီး နိုင်ငံအတွင်း အစားအသောက်နှင့် ငွေကြေးရှာဖွေရန် စည်းရုံးလှုံ့ဆော်မှုအားလုံးအတွက် အချက်အလက်များပါရှိသည်။
လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှုဆိုင်ရာ လုပ်ငန်းများတွင် အတွေ့အကြုံများစွာရှိသော ဗိုလ်မှူးကြီး William Haskell သည် စစ်ဆင်ရေးတစ်ခုလုံးကို စီစဉ်ရန် တာဝန်ပေးခဲ့သည်။ ၎င်းသည် စစ်အေးတိုက်ပွဲ၏ နောက်ပိုင်းနှစ်များတွင် စိတ်ကူးကြည့်ရန် မဖြစ်နိုင်သည့် အပိုင်းအချို့ကို ပေးစွမ်းနိုင်သည်၊ ဥပမာ- ရုရှားနိုင်ငံသို့ ခရီးစဉ်တစ်ခုတွင် တိုက်ဖွိုက်ဖျားရောဂါဖြင့် သေဆုံးသွားသော အမေရိကန်အကူအညီပေးရေးလုပ်သား Harold Blandy ၏ဖြစ်ရပ်၊ သိရှိလာသောအခါ ကရင်မလင်နန်းတော်သည် တစ်စက္ကန့်မျှ တုံ့ဆိုင်းမနေဘဲ ကွယ်လွန်သူအတွက် နိုင်ငံတော်ဈာပနကို စီစဉ်ခဲ့သည်။ သူ၏ရုပ်အလောင်းအား အမေရိကန်အလံဖြင့် ပတ်ထားပြီး မြင်းရှစ်ကောင်ဖြင့် ဇိမ်ခံအဖြူရောင်ရထားဖြင့် မော်စကိုမြို့လမ်းမများတစ်လျှောက် အစောင့်အကြပ်ထားရှိခဲ့သည်။
NEP ကို ငါးနှစ်စက်မှုလုပ်ငန်းစီမံချက်ဖြင့် အစားထိုးရန် စတာလင် မည်မျှ နစ်နာခဲ့ရသနည်း။
လတွေကြာလာတာနဲ့အမျှ အကူအညီတွေ အရမ်းများလာလို့ ပြဿနာဖြစ်လာတယ်။ စားနပ်ရိက္ခာနှင့် ဆေးဘက်ဆိုင်ရာ အထောက်အပံ့များ အများအပြားကို သယ်ယူရန် သင်္ဘော သို့မဟုတ် ရထားများ မလုံလောက်သဖြင့် လူသားချင်းစာနာထောက်ထားမှု အကူအညီပေးရေးစနစ် ပြိုလဲသွားခဲ့သည်။ ရလဒ်အနေဖြင့် ၎င်းတို့၏ ခေါင်းဆောင်များသည် အရင်းရှင်စနစ်သို့ လက်နက်ချသောကြောင့် ကွန်မြူနစ်ပါတီ၏ အပြင်းထန်ဆုံးသော လူတန်းစား၏ ဝေဖန်မှုကို ခံရမည်မှာ သေချာသည်။ လီနင်သည် ၎င်းသည် သေးငယ်သော အရင်းရှင်စနစ်ဖြစ်သော်လည်း ၎င်း၏အစိုးရသည် စက်မှုလုပ်ငန်း၊ သတ္တုတွင်းနှင့် ဘဏ်လုပ်ငန်းတို့ကို ဆက်လက်ထိန်းချုပ်ထားသည်ဟု လီနင်က အမြဲတမ်းတုံ့ပြန်ခဲ့သည်။
တင်းမာမှုတိုးလာကာ ၁၉၂၄ ခုနှစ်တွင် လီနင်သေဆုံးပြီး စတာလင် အာဏာရလာသည်နှင့်အမျှ NEP ကို ငါးနှစ်စက်မှုလုပ်ငန်းအစီအစဉ်များဖြင့် အစားထိုးခဲ့သည်။ ယင်းတို့အနက် အချို့မှာ လုံးဝပြိုကျသွားသော်လည်း ရလဒ်ကောင်းများရရှိကာ လူဦးရေ၏အခြေအနေကို တိုးတက်စေသည်။ သို့သော် ဤဆယ်စုနှစ်နှောင်းပိုင်းနှင့် လာမည့်နှစ်၏အစတွင် ဆိုဗီယက်တို့သည် ထောပတ်သီးများကို စုစည်းမှုနှင့် ယူကရိန်းလူမျိုးတုံးသတ်ဖြတ်မှုတို့ဖြင့် ငရဲသို့ပြန်သွားမည်ဖြစ်သည်။
