El Stjórnsýsluþögul Það er málsmeðferð þar sem lögin íhuga að í vissum tilvikum skorti ákvörðun stjórnvalda gagnvart ákveðnum beiðnum eða úrræðum sem stjórnendur hafa uppi, hafi áhrif sem geta verið neikvæð eða jákvæð. Það er, ef um er að ræða stjórnsýsluágreining, er vanræksla í viðbrögðum ríkisvaldsins við viðkomandi beiðnum sem fyrirtækið leggur fram, þekkt sem Stjórnsýsluþögn, sem samkvæmt lögum 1437 frá 2011 er jákvæð eða neikvæð.
Þegar tekið er á stjórnsýsluþögn verður að taka tillit til þess að þetta ferli á sér stað innan flokks stjórnsýslukerfa sem er stjórnað og flokkað samkvæmt ákvæðum í verklagsreglur sjálfvirkt samþykki í fyrri mat af einingunni. Þess vegna er þetta fyrri matsaðferð er háð, ef skortur er á tímanlega yfirlýsingu um tvenns konar upplausn, annað til jákvæð þögn og hitt að neikvæð þögn. (Samkvæmt 83. grein laga 1437 frá 2011).
Þetta fyrri mat verður að fara fram með nokkrum skrefum sem eru leiðbeiningar, rökstuðningur, sönnunargögn og að lokum, yfirlýsing einingarinnar, þar sem beiðni umsýsluaðilans verður stöðvuð meðan ferlinu er lokið.
Með stjórnunarþögn er hægt að slíta málsmeðferð. Þessu er þó skipt í tvo flokka: jákvæð þögn og neikvæð þögn, samkvæmt fyrrnefndri grein.
-
Jákvæða þögnin.
Jákvæð stjórnsýsluþögn er gefin sjálfkrafa af opinberri stjórnsýslu með beinum vilja laganna. Áhrifin verða beinlínis fyrir stjórnsýsluferlið, þar sem þau eru sjálfkrafa samþykkt með þeim skilmálum sem upphaflega var beðið um. Tvær megin kröfur eru gerðar með því að sjálfvirkur prófun á jákvæðri stjórnunarþögn sé framkvæmd, þetta eru:
- Að tímabilið sem sett er með lögum sé liðið.
- Að einingin hafi ekki komið tilkynningunni á framfæri við stjórnandann þegar hún átti þess kost.
Til að jákvæð stjórnsýsluferli sé framkvæmt verður að telja skilmála nefndrar ákvörðunar frá þeim degi sem beiðnin eða áfrýjunin var lögð fram, en það er einnig mögulegt að jákvæðu athæfi geti verið háð beinni afturköllun, þetta með hluta af yfirvöld sem hafa lýst yfir þeim eða nánustu stigskiptum yfirmönnum sínum, í embætti að beiðni aðila, eins og kveðið er á um í 93. gr. laga 1437 frá 2011, þar sem, í þessu tilfelli jákvæðrar málsmeðferðar, er:
- Þegar mótmælt er pólitískri stjórnarskrá eða lögum sérstaklega.
- Þegar það er ósammála almenningi eða samfélagslegum hagsmunum eða reynt er að gera það.
- Þegar þessi óréttmæti meiðsli á manni eiga sér stað.
Hver er stjórnsýsluferlið til að fara í jákvæða þögn?
Til að kalla fram jákvæða stjórnunarþögn, samkvæmt 85. gr. Laga 1437 frá 2011, verður sá sem finnur undir lagalegum skilyrðum ávinninginn af jákvæðri þöggun, eftirfarandi kröfur:
- Skráin eða afritið eins og vísað er til í 15. grein sömu laga 1437.
- Framsögn sem tilgreinir að ákvörðunin hafi ekki verið tilkynnt innan þess frests sem lög kveða á um.
Í báðum tilvikum hefur opinber verknað og ósvikin afrit af sömu umsókn sömu réttaráhrif á þá ákvörðun sem ákjósanleg var um umsóknina sem upphaflega var tekin. Og þess vegna er það skylda allra einstaklinga sem opinberra aðila að viðurkenna lagaákvæði.
Hverjar eru forsendur uppruna jákvæðrar stjórnsýsluþögn?
Það eru fjórar forsendur þar sem málsmeðferðin er háð jákvæðri þöggun, þær eru:
- Þær beiðnir sem þakklæti heimilar fyrir því að nýta réttindi sem fyrir voru.
- Auðlindirnar sem ætlað er að efast um vanþóknun á sérstakri beiðni, ef einstaklingurinn hefur valið viðkomandi beitingu neikvæðrar stjórnsýsluþöggunar.
- Í málsmeðferðinni þar sem afleiðing endanlegrar ákvörðunar getur ekki farið fram úr öðrum í stjórnsýslunni en álitsbeiðanda með því að takmarka, skaða eða hafa áhrif á hagsmuni eða lögmæt réttindi.
- Allar þessar verklagsreglur að beiðni aðila sem ekki er háð eingöngu neikvæðri stjórnsýsluþögn, að undanskildum ex gratia beiðni og samráðsferlum sem eru stjórnað af sérstakri reglugerð.
-
Neikvæða stjórnsýsluþögnin.
Þessi neikvæða stjórnsýsluþögn byggist á valkvæðum rétti sem í þessu tilfelli er í þágu einstaklingsins sem starfar ekki sjálfkrafa. Samkvæmt 83. grein laga 1437 frá 2011, þar sem það skýrir að neikvæð stjórnsýsluþögn kveður á um að þegar beiðnin hefur verið lögð fram, ef þrír (3) mánuðir eru liðnir án tilkynningar um ákvörðunina sem leysir hana, verður skilið að svar er neikvætt.
Ef málið er lagt fram, að lögin gefi til kynna lengri tíma en þá þrjá (3) mánuði sem nefndir eru hér að ofan til að geta leyst áskorunina án þess að hafa ákveðið, þá mun stjórnsýsluþögn eiga sér stað eftir einn (1) mánuð sem þeir telja frá dagsetninguna sem ákvörðunin hefði átt að taka. Einnig er mikilvægt að hafa í huga að komi til neikvæðrar stjórnsýsluþöggunar myndar þessi verk ekki undanþágu frá ábyrgð fyrir yfirvöldum og afsakar ekki skyldu til að taka ákvörðun um upphafsbeiðni, aðeins í því tilfelli þar sem áhugasamur aðili hefur nýtt sér úrræðin gegn meintri staðreynd eða, að þrátt fyrir að hafa farið í lögsögu hins umdeilda stjórnsýslumáls, hefur verið tilkynnt um kröfu um að kröfan verði tekin til greina.
Til að framkvæma málsmeðferðina hefur stjórnandinn tvo möguleika:
- Bíddu eftir að opinber stjórnsýsla komi fram.
- Taktu ákvörðun um að ögra stjórnunarleysi.
Á þennan hátt, ef fyrirtækið tekur ákvörðun um áskorun, getur það gert það með æðri stjórnun eða í slíku tilviki fyrir dómstólaveldinu með því umdeilda stjórnsýsluferli sem fyrr segir.
Neikvæð þögn hefur einnig þau áhrif að stjórnsýslan hefur heimild til að leggja fram stjórnsýslukærur og viðeigandi lögfræðilegar aðgerðir, sem þýðir að þessi tala getur einnig haft áhrif á stjórnsýsluna og því verður henni skylt að leysa, á ábyrgð hvers og eins. Þessari skyldu er þó haldið þar til tilkynnt er að viðkomandi mál hafi verið kynnt lögsöguvaldinu eða þar af leiðandi hafi fyrirtækið nýtt sér samsvarandi stjórnsýsluheimildir.
Hverjar eru forsendur uppruna neikvæðrar stjórnsýsluþöggunar?
Upprunatilvikin sem sæta neikvæðri þöggun verða gefin eftirfarandi:
- Komi til þess að beiðnin beinist að og fjallar um mál sem varða almannahagsmuni.
- Þegar aðrar fyrri stjórnsýsluathafnir eru ræddar, nema hvað varðar auðlindir.
- Ef um þríhliða málsmeðferð er að ræða og alla þá sem skapa skyldu til að veita eða taka við stjórn ríkisins.
- Þessar verklagsreglur sem samsvara skráningu.
- Öll þessi tilvik, þar sem í krafti hinna skýru laga gilda stjórnsýslulausar aðferðir.
Hversu langan tíma á að framkvæma sjálfvirkt matsferli eða mat áður en þögn stjórnvalda kemur?
Venjulega verður fyrri matsferlið að fara fram innan 30 daga virkra daga, nema nýjar verklagsreglur séu settar með lögum eða lagafyrirmælum sem krefjast lengri tíma en sett var hér að ofan. Komi til þess að kjörtímabilinu sem stofnað er til málsmeðferðarinnar er lokið og enginn verknaður gefinn út er stjórnarmyndunarþögn tekin fyrir sem sjálfsögð.
Hverjar eru undantekningar frá þögn stjórnvalda?
Varðandi undantekningar frá þögn stjórnvalda má greina eftirfarandi mál:
- Þessi málamiðlun, gerðardómur og sáttameðferð.
- Málum hætt með samningi eða samkomulagi.
Hvert er samband stjórnsýslunnar við þessar aðstæður sem settar eru fram hvað varðar þögn stjórnvalda?
Í grundvallaratriðum tapast skylda stjórnvalda til að leysa eftir samsvarandi tímabil þar sem málsmeðferð er lokið. Á hinn bóginn myndast stjórnsýsluháttur, í þessu tilfelli hagstæður fyrir stjórnendur, af ætluðum eða þegjandi eðli. Að auki hefur verknaðurinn sem fylgja skal í öllum tilgangi einkenni ályktunar sem lýkur viðkomandi málsmeðferð og heldur því að lokum heimild til að ógilda hana í embætti.
