Սի Ցզինպինը կարող է հաջորդ շաբաթ մեկնել Մոսկվա՝ Պուտինին տեսնելու, այնուհետև Զելենսկու հետ տեսակոնֆերանսի միջոցով զրուցելու

Եթե ​​«Ռոյթերս» գործակալությունից չբացահայտված «աղբյուրներից» ստացված տեղեկատվությունը հաստատվի Չինաստանի նախագահ Սի Ցզինպինի հաջորդ շաբաթ Մոսկվա հնարավոր ուղևորության մասին, քանի որ կասկած չկա, որ Կրեմլի հետ բանակցությունների կենտրոնական հարցը կլինի Ուկրաինան և պատերազմը դադարեցնելու ելքի որոնում.

Սա պարզ է դառնում այն ​​փաստից, որ Սիի օրակարգում, ըստ «The Wall Street Journal»-ի, որը նույնպես վկայակոչում է ոչ պաշտոնական աղբյուրները, ներառում է նաև վիդեոկոնֆերանս իր ուկրաինացի գործընկեր Վլադիմիր Զելենսկու հետ՝ Ռուսաստանի մայրաքաղաքում նախագահ Վլադիմիր Պուտինի հետ հանդիպումից հետո։ Պատերազմի սկզբից ի վեր դա կլինի Չինաստանի և Ուկրաինայի անմիջական ղեկավարների առաջին խոսակցությունը։

Ռուսական ТАСС գործակալությունը հունվարի 30-ին հաղորդել է, որ Պուտինը Չինաստանի առաջնորդին հրավիրել է Ռուսաստան այցելել գարնանը, մինչդեռ «The Wall Street Journal»-ը փետրվարին գրել էր, որ այս այցը Մոսկվա կարող է տեղի ունենալ ապրիլին կամ մայիսի սկզբին։ Ճշմարտությունն այն է, որ Չինաստանի ԱԳՆ-ն ոչինչ չի հաստատել, ինչպես նաև Կրեմլը, որի խոսնակ Դիմիտրի Պեսկովն այս կիրակի հրաժարվեց մեկնաբանել այդ հարցը։ «Որպես կանոն, արտերկիր պաշտոնական այցերի մասին հայտարարությունները համակարգվում են սինխրոն՝ կողմերի փոխադարձ համաձայնությամբ», - լրագրողներին ասել է Պեսկովը՝ հավելելով, որ «երբ նման դրույթ լինի, մենք ձեզ կտեղեկացնենք»։

Միջնորդական դեր

«The Wall Street Journal»-ի փոխանցմամբ՝ Պուտինի հետ հանդիպումը և Զելենսկու հետ զրույցը հուշում են, որ Չինաստանն ավելի ակտիվ դեր կխաղա Ուկրաինայում հակամարտությունը դադարեցնելու միջնորդության մեջ։ Ամերիկյան թերթը համարել է, որ պատերազմը Պեկինին դրել է ծանր դրության մեջ՝ ստիպելով Սիին հավասարակշռություն հաստատել Ռուսաստանի հետ «անսահման գործընկերության» միջև, ինչպես պայմանավորվել էին անցյալ տարվա փետրվարի սկզբին Օլիմպիական խաղերի փակման ժամանակ։ սերտ հարաբերություններ, որոնք Չինաստանի նախագահը պահպանում է Պուտինի հետ, և Չինաստանի ցանկությունը չի սաստկացնել ԱՄՆ-ի և նրա դաշնակիցների հետ աճող անվստահությունն ու լարվածությունը: Սին նույնիսկ կքննարկի Մոսկվայից եվրոպական այլ երկրներ մեկնելու հնարավորությունը։

Անցյալ ամսվա վերջին՝ հենց պատերազմի մեկնարկի առաջին տարեդարձին, Չինաստանի ԱԳՆ-ն հրապարակեց «ճգնաժամը կարգավորելու» 12 կետից բաղկացած ծրագիր, որը ոչ մի ոգևորություն չի առաջացրել Արևմուտքում և նույնիսկ Ռուսաստանում։ որտեղ նա պնդում է, որ նման լուծումը պետք է ենթադրի ռուսների կողմից փաստացի օկուպացված տարածքների վերադարձ Ուկրաինային։ Չինաստանի առաջարկը, ի թիվս այլ բաների, ներառում է ռազմական գործողությունների դադարեցում, բանակցությունների սկիզբ և կողմերից յուրաքանչյուրի ինքնիշխանության և տարածքային ամբողջականության փոխադարձ հարգանք։ Բայց թե ինչպես կարելի է այս ամենը կյանքի կոչել՝ հաշվի առնելով Մոսկվայի և Կիևի անհաշտ դիրքորոշումները, չի բացատրվում։

Ըստ «The Wall Street Journal»-ի՝ Պուտինի հետ հանդիպումը և Զելենսկու հետ զրույցը հուշում են, որ Չինաստանը ցանկանում է ավելի ակտիվ դեր խաղալ Ուկրաինայում հակամարտությունը դադարեցնելու միջնորդության մեջ։

Անցյալ ամիս Պուտինն ընդունել է Կրեմլի պետական ​​խորհրդական և Չինաստանի Կոմունիստական ​​կուսակցության քաղաքական բյուրոյի անդամ Վան Յիին, ով փետրվարի 21-ին ժամանել է Մոսկվա՝ Վաշինգտոնի մտավախության պատճառով, որ Չինաստանի ռեժիմը վերջիվերջո Ռուսաստանին մահաբեր զենք է մատակարարում։ Ուկրաինայում օգտագործելու համար։ «Իհարկե, մենք սպասում ենք Չինաստանի Ժողովրդական Հանրապետության նախագահի այցին Ռուսաստան, մենք արդեն պայմանավորվել ենք»,- Վանգին ասել է ՌԴ նախագահը, ով հազվադեպ է իրենից ցածր կոչումով մեկին ընդունում։ Չինացի բարձրաստիճան պաշտոնյան եկել էր Մյունխենից, որտեղ նա ելույթ ունեցավ Մյունխենի անվտանգության համաժողովում և հենց այնտեղ հայտարարեց իր երկրի խաղաղության ծրագրի մոտալուտ հրապարակման մասին:

4 թվականի փետրվարի 2022-ին՝ Ուկրաինա ռուսական ներխուժման մեկնարկից երեք շաբաթ առաջ, Ձմեռային Օլիմպիական խաղերի շրջանակներում Պուտինն ու Սին ստորագրեցին «անսահման գործընկերության» մասին համատեղ հռչակագիր, որում Ռուսաստանը հայտարարեց իր դեմ արտահայտվող Թայվանի անկախությանը։ եւ պարտավորվել է կղզին համարել «Չինաստանի անբաժանելի մասը»։

Փոխարենը, Պեկինը համարձակվեց աջակցել ՆԱՏՕ-ի ընդլայնման դեմ Ռուսաստանի վերահաստատմանը, ակնհայտորեն ակնարկելով Ուկրաինային դրա կազմում ընդգրկելու մասին: «Չինաստանի և Ռուսաստանի բարեկամությունը սահմաններ չունի, մեր համագործակցության մեջ արգելված գոտիներ չկան»,- ասվում է փաստաթղթում։ Թեև լուրեր են շրջանառվում, որ Չինաստանի նախագահը վրդովվել է, որ իր ռուս գործընկերը իրեն ոչինչ չի ասել Ուկրաինայի վրա հարձակվելու իր մտադրության մասին, երկու երկրները չեն դադարում վերահաստատել իրենց կապերի ամրությունը։ Պաշտոնը ստանձնելուց հետո Սին անձամբ հանդիպել է Պուտինին 39 անգամ, վերջինը՝ սեպտեմբերին Կենտրոնական Ասիայում կայացած գագաթնաժողովի ժամանակ: Վերջին անգամ նրանք տեսակոնֆերանսի միջոցով խոսել են դեկտեմբերին։

Զրույցներ են ընթանում

Անցած ուրբաթ Կրեմլի ղեկավարը շնորհավորական ուղերձ է հղել Սիին երրորդ ժամկետով վերընտրվելու կապակցությամբ և ևս մեկ անգամ բարձր է գնահատել երկու երկրների հարաբերությունների «ամուրությունը»։ «Ռուսաստանը շատ երախտապարտ է ձեր անձնական ներդրման համար մեր երկրների միջև հարաբերությունների ամրապնդման գործում (...): Վստահ եմ, որ նրանք միասին կգործեն, մենք կապահովենք ռուս-չինական արդյունավետ համագործակցության զարգացումը տարբեր միջավայրերում»,- ընդգծել է Պուտինը իր ուղերձում։ «Մենք կշարունակենք համակարգել մեր ընդհանուր աշխատանքը տարածաշրջանային և միջազգային օրակարգի ամենակարևոր հարցերի շուրջ»,- հավելել է Պուտինը։

Չինաստանը դեմ է Ռուսաստանի դեմ պատժամիջոցների կիրառմանը և չի դատապարտել Ուկրաինայում հարձակումը, սակայն չի էլ աջակցում դրան և նախազգուշացրել է պատերազմի սրման վտանգի մասին, որը հանգեցնում է միջուկային զենքի օգտագործմանը։

Չինաստանը մինչ պատերազմը Ուկրաինայի ամենամեծ առևտրային գործընկերն էր՝ շնորհիվ եգիպտացորենի ներկրման, որի գրեթե 30%-ը արտադրվում էր նախկին խորհրդային հանրապետության կողմից:

Պեկինի և Կիևի հարաբերությունների վերաբերյալ Զելենսկին վերջերս վստահեցրել է, որ մտադիր է հանդիպել Սիի հետ՝ քննարկելու, թե ինչպես իրականացնել խաղաղության ծրագիրը և երաշխավորել, որ մենք զենք չենք վաճառի Ռուսաստանին։ Երկու պաշտոնյաներն էլ հեռախոսով խոսել են՝ ի հիշատակ Չինաստանի և Ուկրաինայի միջև հարաբերությունների 30-ամյակի՝ ռուսական ներխուժման սկզբից մի քանի շաբաթ առաջ:

Չինաստանը մինչ պատերազմը Ուկրաինայի ամենամեծ առևտրային գործընկերն էր՝ շնորհիվ եգիպտացորենի ներկրման, որի գրեթե 30%-ը արտադրվում էր նախկին խորհրդային հանրապետության կողմից: Պեկինը նաև ներդրումներ է կատարել Ուկրաինայում ենթակառուցվածքային նախագծերում։ Երկու վճարումների միջև առևտուրը 60 թվականին նախորդ տարվա համեմատ նվազել է 2022 տոկոսով՝ 7.600 միլիարդ դոլարին համարժեք: Եվ որ մինչ Չինաստանի առևտուրը Ռուսաստանի հետ աճել է 29%-ով, ուղիղ 190.000 մլրդ դոլարով, ըստ չինական տվյալների, հատկապես նավթի և գազի ներմուծման շնորհիվ, որը Ռուսաստանն այլևս չի վաճառում Եվրոպային։