"A pintura é dalgún xeito un suicidio, a pintura mata ao pintor"

Forma parte da chamada nova figuración madrileña, xunto a números como Guillermo Pérez Villalta, Luis Gordillo, Alfonso Albacete, Carlos Alcolea..., a maioría non nacidos na capital. Manolo Quejido (Sevilla, 1946) estivo 14 anos en Madrid. «Estiven entre compañeiros, colegas, e abondou. Foi unha etapa feliz e moi interesante”, comentou. A historia foi xusta con ese grupo de artistas? Porque os pintores españois dos 70 quedaron un tanto esquecidos. "Esas cousas pasan", di resignado. Ten máis de 5 décadas de traballo ás súas costas, a medio camiño entre o pop e o expresionismo.

'Sen consumir', de Manolo Quejido (Centro Andaluz de Arte Contemporáneo, Sevilla)

'Sen consumir', de Manolo Quejido (Centro Andaluz de Arte Contemporáneo, Sevilla) Ernesto Agudo

O Museo Reina Sofía dedícalle unha retrospectiva ata o 16 de maio de 2023, 'Distancia sen medida'. Reúne cen anos de pinturas que abarcan toda a súa carreira. Do negro rigoroso, da cabeza aos pés, o artista contrasta cos cadros multicolores que penduran no palacio. Non todo. Entre eles, un de 2014, apenas ten cor. Titúlase "Fin", pero a palabra aparece invertida. Na parte inferior do lenzo hai unha inscrición: "Pintándoo póñase fin, o cadro ten un final sen fin". “É unha exposición especialmente memorable para min, porque con ela pecha todo o ciclo da miña obra. Son unha multa. Cae o telón. Todo está a piques de comezar de novo". E relata unha confesión íntima: «Hai dez anos que non quixen nin puiden amosar a miña obra a ninguén. Para min é inexplicable. O meu seguinte traballo é inimaxinable. Por primeira vez estou pintando sen ter nin idea do que estou a facer”.

Un mozo, antes de 'A pintura', 2002 (Colección privada)

Un mozo, antes de 'A pintura', 2002 (Colección particular) Ernesto Agudo

Sorprende que así sexa despois dunha carreira tan longa e prolífica. É por mor da inseguridade? "Tampouco. Inseguridade, sempre. Non tes nada. O proceso da pintura é dalgún xeito un suicidio. A pintura mata ao pintor, faino un de todos. O mesmo pasa coa escritura. Este é outro pintor, como heterónimo, chámase Nadir [punto da esfera celeste diametralmente oposto ao cénit]. Parte dun cadro que fixen: 'Aperitivo no bar Eden'. Xa son Nadir e son as miñas cavilacións”. As súas palabras teñen algo apocalíptico, é coma se estivese a despedir da súa carreira. E Manolo Quejido: "Dalgún xeito despídome del, case me fai feliz".

'Sen palabras', de Manolo Quejido, 1977 (Museo de Arte Contemporáneo de Madrid)

'Sen palabras', de Manolo Quejido, 1977 (Museo de Arte Contemporáneo de Madrid) Ernesto Agudo

Foi difícil seleccionar un centenar de obras, xa que Manolo Quejido é un pintor incansable e realizou unha gran cantidade de obra que, segundo o comisario, é "como un campo de melóns". "O seu traballo é moi serio, cunha gran coherencia", aconsella Manuel Borja-Villel, director do Reina Sofía. É lúcido e rigoroso. Non hai un, senón moitos Manolo Quejido. As súas ideas e obsesións reflíctense na exposición, onde colgan series e grupos de obras de gran formato. Velázquez (“o pintor máis conceptual da arte española”, segundo Borja-Villel) está presente ao longo da súa carreira. Aparece en cadros como 'Partida de damas' e reflexiona sobre el en 'VerazQes', de 'La fragua de Vulcano', 'Las hilanderas' e 'Las meninas'. Velázquez Cubed: Pinturas sobre Velázquez no Palacio de Velázquez, nunha exposición comisariada por Beatriz Velázquez. O único que falta é que mañá dean o premio Velázquez. Pero non só lle interesa o mestre sevillano. En '30 bombillas', rende homenaxe á Historia da Arte: Piero della Francesca, Ingres, Goya, Cézanne, Picasso, Matisse, Warhol, Bacon...

Desde os cadros radiantes dos 80 ata a resistencia á sociedade de consumo dos 90: etiquetas de produtos, ofertas de supermercados, papel de xornal... Na súa monumental obra 'Unconsumed' (1997-1999) evoca o exceso de consumo . O seu é un cadro que fala de pintura, pero sen ensimismamento. Pon o pintor, a pintura e a acción da pintura ao mesmo nivel. Achegouse ao acto mesmo de pintar e investigou con sobriedade as posibilidades plásticas da pintura. Hai un cadro de pintura e un cadro pintado. Interésanlle as relacións entre pensamento e pintura. Tamén, as matemáticas (Möbius), a filosofía (Nietzsche, Heidegger, Lacan, Bataille), a poesía... Nada lle é alleo. A súa curiosidade é infinita.