O Pleno do Consello Xeral do Poder Xudicial aprobou hoxe por unanimidade o informe sobre o proxecto de Real Decreto polo que se establece o protocolo de recoñecemento médico forense da persoa detida, do que o presidente do órgano de goberno dos xuíces foi o relator, PS. , o vogal Rafael Mozo, e o vogal Juan Manuel Fernández.
O proxecto de real decreto substituirá a Orde do 16 de setembro de 1997 que establecía o protocolo anterior e que tiña como obxectivo facer efectivas as recomendacións formuladas polos organismos internacionais, especialmente as Nacións Unidas e o Consello de Europa, para garantir que a actuación dos Médicos Forenses en España adaptarase aos procedementos e procedementos técnicos recoñecidos internacionalmente; pero que foi considerada insuficiente por esas organizacións e polo Valedor do Pobo.
O informe aprobado polo Pleno sinala, como conclusión xeral, que a reforma proxectada está na liña de garantir que os informes asistenciais emitidos polos médicos forenses tras o exame dos detidos se adapten aos estándares internacionais, ao uso das novas tecnoloxías e ás recomendacións formuladas. polo Comité Europeo para a Prevención da Tortura (CPT) e polo Valedor do Pobo, na súa calidade de Mecanismo Nacional de Prevención da Tortura, recollidos no seu estudo sobre as denuncias de lesións de persoas privadas de liberdade.
O protocolo establecido no anexo do proxecto do real decreto consta de dúas partes: unha dedicada á recollida de datos e outra na que se especifica o recoñecemento médico forense, que se estrutura unha vez apartados entre os que se inclúen, por exemplo, a de vulnerabilidade. Deberanse analizar e rexistrar os factores que poidan afectar á persoa detida por: identidade de xénero, orientación sexual, idade, discapacidade, enfermidade ou risco de suicidio, persoa estranxeira, trata de persoas e illamento.
Así mesmo, impón á medicina legal a obriga de recoller información sobre as condicións de detención e máis concretamente sobre o lugar onde a detención é permanente, a duración da detención, as condicións de alimentación, hixiene, descanso e asistencia sanitaria prestadas.
En definitiva, de existir denuncia por tortura ou trato inhumano ou degradante, recolleranse detalladamente as avaliacións clínicas en contextos legais, que deberán facerse constar con referencia expresa ao anexo IV incluído no Protocolo de Istambul.
O protocolo "merece unha valoración moi positiva", indicou o informe aprobado polo Pleno, que engade que "a súa estrutura e os datos que hai que rexistrar superan con creces a escasa regulación recollida no actual protocolo vixente recollida na Orde do 16 de setembro. 1997” subliñouse que “son especialmente separables as disposicións do caso en que se alega tortura ou outros tratos inhumanos ou degradantes por parte do detido”.
O CGPJ, con todo, advirte de que o ámbito de aplicación do protocolo limítase aos médicos recoñecidos que realizan os médicos forenses sobre os detidos que son competencia de Xulgados, Tribunais e Fiscalías, cando hai outros médicos profesionais chamados a agardar por persoas privadas de liberdade. É o caso, por exemplo, do persoal sanitario que axuda aos detidos ou presos no momento do seu ingreso en prisións ou das persoas que ingresan nun Centro de Internamento de Estranxeiros.
"Por este motivo, suxírese, dados os obxectivos de prevención da tortura e dos tratos inhumanos ou degradantes que informan a norma proxectada, que se examine a conveniencia de que o protocolo recollido no real decreto sexa utilizado por outros profesionais facultativos, diferenciados dos facultativos. .forenses, no seu labor de exame e recoñecemento dos detidos”, concluíu o informe.
