Politikari batek, liburu batek bezala, modu infinitu batean huts egin dezake bat izan ezik: azala. Kudeatzaile bati bere tamaina eta formagatik botoa ematea bere azalerako liburu bat aukeratzea bezalako zentzugabekeria da. Ez dakit inor egiten duenik, onak zenbat estimatzen ditugun eta gerrikoak gorrotatzen ditugun. Era berean, nahiago dut ez jakitea zergatik bozkatu duen jendeak bilgarriaren alde. Edertasunaz eta esekigailu onaz, atezainak ez du normalean meritu edo erru guztia izan. Liburu bat, politikaria bezala, bere lehen orrialdeetan hasten da ezagutzen. Batzuek dimisioa eman aurretik gutxienez ehuneko 30 aurreratzea gomendatzen dute. Zer pentsatuko du Liz Trussek ehuneko horri buruz. Oso gehiegizkoa da sinple bezain sinesgarria den arrazoi batengatik, zuzenak diren bezala. Irakurtzeko geratzen zaigun on guztiarekin. Eremu publikoan kudeatu beharreko gaiak eta, errugabeak izan arren, deskubritu beharreko liderrak. Egileak, politikariak bezala, bere pertsonaiak aukeratzen ditu, haien desioak, haien borrokak eta zertaz ezkutatuko diren erabakitzen ditu. Irakurleak bidaiatuko duen ekosistema honetan, ez du axola gauzak irabazle edo galtzaile gisa joatea eta gehiago jatortasuna eta zintzotasuna erakustea. Oso nabaria zen gidoia talentua baino gehiago dagoenean. Edo benetan exekutatu baino amaiera hobea agintzen dizutenean eta bira baten zain orrialdeak pasatzen dituzunean, irakurketa egituratzen duen postmodernora. Ados, hasieran marjina bat eman behar duzun bezala, ez duzu liburu bat amaieragatik epaitzen. Baina betetzen ez diren itxaropenak sortzen badituzu, iruzurra. Liburu bat amaitu eta iruzur sentitzearen sentsazio hori... probatu duenak badaki, zer esango lukeen Lope de Vegak. Beraz, txosnetan zaudenean eta antzerkigileak bere morala zugan sartu besterik ez duela bilatzen ikusten duzunean. Lanaren zentzua Estatuaren zentzua bezalakoa da. Ezinbesteko. Joan-etorriko modekin gertatzen da, non 'cazavotismo' eta 'bestsellerismoa' bat egin ohi duten. Serio, 'Euri horia' ondoren, despopulazioari buruz merezi duen zerbait idatzi da? Beharbada, traktore batean posatzen duten hiri politikari buruzko kronika ironikoren bat. Antzezlanaren gailurra beti da non bizi diren galdetzea. Zein eskolara eramaten dituzu zure seme-alabak? Zer jaten duten, nola bidaiatzen duten edo etxeak nola berotzen dituzten. Testu-mezu batean idazle bat ez denetik eta hasieran harrapatzen ez duen horretara joaten saia daiteke, baina azkenean ateratzen da. Politikan, berdin. Irakurtzea, botoa ematea bezala, doakoa da –demokrazian– eta beti da hobe ez egitea baino, funtsean ozenago kexatzea. Batzuetan geratzen zaigun guztia da. Inork ez digu itzultzen garrantzitsuena: galdutako denbora. Liburu txarren gauza ona da hiruhileko bat baino gutxiago irauten dutela eta haietaz ahaz zaitezke. Baina politikari txar batek utzitako kaltea gure seme-alabek oinordetzan jasoko dute, badira iragana, oraina eta etorkizuna kutsatzen dutenak. Horregatik, batzuek, hasiera ona izan bazuten ere, azkenean haien fatxada ere gorrotatzen dugu, nahiz eta jakinda han ez dutela errurik.
