Pinauyon sa United Nations ug sa Universal Declaration of Human Rights ug ang International Testament on Human Rights, ang usa ka tawo giisip nga adunay kakulangan kung sila adunay mga long-term physical, mental, intellectual o sensory deficiencies ug nga, tungod niini, sila dili gitugotan alang sa managsama nga pakig-uban sa mga kondisyon sa ubang mga miyembro sa sosyedad.
Busa, ang Grado sa KASAGPANGKASING, kaniadto gitawag Degree of Disability, katugbang sa piho nga mga sukaranan sa teknikal nga nagpasabut sa usa ka pagsusi sa mga kakulangan nga gipakita sa usa ka tawo, kung apektado sila sa ilang pamilya, sosyal, trabaho, pang-edukasyon ug relasyon sa kultura, nga sa daghang mga kaso dili tugotan ang ilang paghiusa. Ang kini nga mga sukaranan gitakda sa mga lista nga gi-aprobahan sa Royal Decree 1971/1999 sa Disyembre 23.
Unsa ang gipasabut sa pagtasa sa degree sa kakulangan?
La pagsusi sa kakulangan o kakulangan, Kinahanglan nga kini masusi sa mga may katakus nga mga lawas, sa kini nga kaso ang Assessment and Guidance Team (EVO), nga mao ang entidad nga nagdumala sa pagtuon sa proseso sa patolohiya nga mahimong hinungdan sa pagkabaldado, nga mahimong hinungdan sa mga problema sa pagkabata o nakuha. Mahimo usab kini masusi sa mga espesyalista nga doktor. Pagkahuman sa kini nga pagtuon, kinahanglan nga magamit ang katugbang nga mga lakang sa terapyutik ug uban niini nga husto nga naestablisar ang tanan nga dokumentasyon nga kinahanglan alang sa kakulangan.
Giunsa makalkula ang Degree of Disability?
Aron makalkulo ang lebel sa pagkabaldado o kapansanan, ang tim sa Pagsusi ug Gabayan (EVO) nga katumbas sa matag komunidad nga adunay kagawasan, kinahanglan nga gitun-an nga gitun-an ang kahimtang sa kahimsog nga gipakita sa aplikante, kalabot sa tanan nga gipakita nga mga patolohiya ug pagkahuman itanding kini sa Annex I a ) sa Royal Decree 1971/1999, nga gihisgutan sa itaas ug diin gitukod ang mga mosunud, matag usa nga gihan-ay sa mga kapitulo:
kap. duha Sistema sa musculoskeletal.
kap. duha Kinulbaan nga sistema.
kap. duha Sistema sa pagginhawa.
kap. duha Sistema sa kasingkasing
kap. duha Sistema sa hematopoietic.
kap. duha Sistema sa pagtunaw.
kap. duha Sistema sa genitourinary.
kap. duha Sistema sa Endocrine.
kap. duha Panit ug mga appendage.
kap. duha Mga neoplasma.
kap. duha Biswal nga kahimanan.
kap. duha Mga istruktura sa dalunggan, tutunlan ug may kalabotan.
kap. duha Sinultian
kap. duha Pagpugong sa hunahuna.
kap. duha Sakit sa pangisip.
Kini nga pagsusi naglangkob sa mga mosunud nga bahin:
- Abilidad sa paghimo sa mga kalihokan sa personal nga pag-atiman sama sa: pagsinina, pagkaon, pamustura ug personal nga kahinlo, ug uban pa.
- Abilidad nga makahimo sa pagsulti sa tin-aw.
- Mga kalihokan nga pisikal, lakip ang: mga punoan (bangon, pamiste, pahigda, ubp..) ug mga gamit (paglihok, pagbayaw, pagduso, ug uban pa..)
- Pagpalihok sa lima nga igbalati (lami, baho, pandungog, panan-aw, paghikap).
- Ang paglihok sa mga kamot, lakip ang mga (kupti, kupti, puga, uban pa).
- Paggamit ug pagdumala sa transportasyon.
- Sekswal nga kalihokan
- Pagkadaot sa pagkatulog.
- Relasyong sosyal ug uban pang kalihokan.
Pagkahuman, gitun-an ang mga lebel sa kakulangan nga gikinahanglan sa aplikante, nga giklasipikar ingon kakulangan: null, malumo, kasarangan, grabe o grabe kaayo. Ug gikan sa kini nga ang-ang sa pagkabaldado, ang lainlaing mga hugna o klase nakuha ug sa katapusan natino ang eksaktong porsyento sa kakulangan.
Mga Degree sa Kakulangan
- Grado 1.- Pagkulang sa kakulangan.
Adunay pipila nga kalisud sa pagpatuman sa mga kalihokan sa adlaw-adlaw nga pagpuyo. Bisan pa, posible nga buhaton ang mga buhat sa adlaw-adlaw nga buluhaton.
- Baitang 2.- Maldut nga kakulangan.
Adunay gamay nga kalisud sa pagpatuman sa mga kalihokan sa adlaw-adlaw nga pagpuyo. Bisan pa, nahiuyon sila sa ilang batasan.
- Grado 3.- Kasarangan nga kakulangan.
Adunay usa ka hinungdanon nga pagkunhod o kawala’y mahimo sa tawo sa paghimo sa piho nga mga kalihokan sa adlaw-adlaw nga kinabuhi, apan nagpakita gihapon og kagawasan sa pag-atiman sa kaugalingon.
- Grado 4.- Grabeng kakulangan.
Ang usa ka hinungdanon nga pagkunhod o kawala’y mahimo sa tawo nga makahimo sa kadaghanan sa mga kalihokan sa adlaw-adlaw nga kinabuhi nakit-an, nga nagpakita sa pipila ka kalisud sa pagpadayon sa pag-atiman sa kaugalingon.
- Grado 5.- Grabe kaayo nga kakulangan.
Ang gipakita nga mga simtomas gihimo nga hingpit nga imposible sa pagpadayon sa mga kalihokan sa adlaw-adlaw nga kinabuhi ug pag-atiman sa kaugalingon.
Mga hugna o klase sa kakulangan ug porsyento sa kakulangan sa usa ka tawo
Aron mahibal-an ang porsyento sa kakulangan, kinahanglan nga hunahunaon ang mga sukaranan o klase nga gitukod pinauyon sa kahinungdanon sa mga kakulangan ug ang ang-ang sa kakulangan nga gikan niini.
Gihubit ang lima ka klase:
- Klase I Ang tanan nga mga permanente nga kakulangan nga na-diagnose ug nga igo nga gitambal pinaagi sa piho nga mga parameter gilakip, sama sa; analitikal nga datos, pagtuon sa radiographic, ug uban pa, sa matag sistema sa lawas. Pinauyon sa mga pagtuki nga gihimo, wala’y kakulian, ug busa, ang ilang porsyento sa kakulangan giisip nga 0%.
- Klase II. Ang mga permanente nga kakulangan giapil, diin pinahiuyon sa mga pagtuki sa mga sistema sa lawas nga ninghatag usa ka gamay nga kakulangan. Ang porsyento sa pagkabaldado katugbang sa taliwala sa 1% ug 24%.
- Klase III. Kasagaran nga mga sangputanan sa kakulangan sumala sa mga pagtuon sa mga sistema sa lawas. Ang ilang porsyento sa kakulangan taliwala sa 25% ug 49%.
- Klase IV. Naglakip kini sa permanente nga mga kakulangan sa mga sistema sa lawas sumala sa mga pag-analisar nga gihimo ug busa naghimo usa ka seryoso nga kakulangan. Ang porsyento sa kakulangan sa kini nga klase taliwala sa 50% ug 70%.
- Klase V. Giapil ang mga grabe nga permanente nga kakulangan nga hinungdan sa usa ka grabe nga kakulangan. Sa kini nga klase nga pagsalig sa ubang mga tawo gituohan nga makahimo sa labing mahinungdanong mga kalihokan sa adlaw-adlaw nga kinabuhi. Kini nga kategorya gihatagan usa ka porsyento nga kakulangan nga 75%.
